Τί είναι ο Μεγάλος Κανόνας, πότε ψάλλεται, γιατί ονομάστηκε έτσι;

Η Πέμπτη εβδομάδα των Νηστειών είναι το λειτουργικό αποκορύφωμα της Τεσσαρακοστής. Οι ακολουθίες είναι μακρότερες και εκλεκτότερες. Στη συνήθη ακολουθία των λοιπών εβδομάδων προστίθενται δυο νέες μεγάλες ακολουθίες: Την Πέμπτη ο Μεγάλος Κανόνας και το Σάββατο ο Ακάθιστος Ύμνος.

Πότε ψάλλεται ο Μεγάλος Κανόνας;

Ο Μεγάλος Κανόνας ψάλλεται τμηματικά στα απόδειπνα των τεσσάρων πρώτων ημερών της Α’ Εβδομάδας των Νηστειών και ολόκληρος στην ακολουθία του Όρθρου της Πέμπτης της Ε’ εβδομάδας. Στις ενορίες , ωστόσο, ψάλλεται και ανεξάρτητα από τον όρθρο, ως μικρή αγρυπνία, το βράδυ της Τετάρτης μαζί με την ακολουθία του αποδείπνου.

Γιατί ονομάζεται «Μεγάλος»;

Ο Μεγάλος Κανόνας στην μορφή του έχει μια χαρακτηριστική ιδιορρυθμία. Η ιδιορρυθμία του συνίσταται στο ότι συγκρινόμενος προς τους άλλους ομοίους του κανόνες, είναι «μέγας». Μέγας στην απόλυτη του έννοια. Μεγαλύτερος δεν μπορούσε να υπάρξει· και τούτο γιατί ο ποιητής θέλησε να συνθέσει όχι τρία ή τέσσερα τροπάρια για την κάθε ωδή, όπως συνήθως έχουν οι άλλοι κανόνες, αλλά πολύ περισσότερα: τόσα, όσα είναι και όλοι οι στίχοι των ωδών, έτσι ώστε στον καθένα στίχο να αντιστοιχεί και να παρεμβάλλεται κατά την ψαλμωδία από ένα τροπάριο. 250 είναι οι στίχοι των ωδών, 250 και τα τροπάρια του Μ. Κανόνα, ενώ οι συνήθης κανόνες έχουν γύρω στα 30. Σήμερα τα τροπάρια του Μ. Κανόνα είναι κατά 30 περίπου περισσότερα από τα αρχικά. Μεταγενέστεροι υμνογράφοι πρόσθεσαν τροπάρια για την οσία Μαρία την Αιγυπτία και για τον ίδιο τον Ανδρέα.

Ποιός είναι ο ποιητής – δημιουργός του Μεγάλου Κανόνα;

«Θέλουν να καταστρέψουν την Ορθοδοξία» : Σερέτης Γρηγόρης, Γέροντας Μεθόδιος

 

Του Αγίου Βασιλείου Ιερομάρτυρος Πρεσβυτέρου Αγκύρας 22 Μαρτίου

Σώαν Προφήτης εἶπεν ἀλγεῖν κοιλίαν.
Τετρημένην δὲ Μάρτυς ἀλγεῖν οὐκ ἔφη.
Εἰκάδι δευτερίῃ Βασίλειος ἐτρήθη σούβλαις.

Βιογραφία
Ο Άγιος Βασίλειος έζησε στα χρόνια του Ιουλιανού του Παραβάτη (360-363). Τον κατήγγειλαν στον έπαρχο Σατουρνίνο, ότι ειρωνευόταν και κατηγορούσε τις ενέργειες του Ιουλιανού κατά της Εκκλησίας. Τότε διατάχθηκε από τον έπαρχο να δηλώσει δημόσια άρνηση του Ιησού Χριστού. Ο πιστός Ιερέας χαμογέλασε στην απαίτηση αυτή του έπαρχου και δήλωσε ότι ή ζωή του όλη άνηκε στο Ευαγγέλιο και το Σωτήρα των ψυχών. Όταν ο έπαρχος απείλησε ότι θα τον βασανίσει σκληρά αν δεν αρνηθεί το Χριστό, τότε αυτός απάντησε: «Πώς δε, ενόμισας ότι εγώ θα ήρνούμην τον Χριστόν, αφού και ο τελευταίος εκ των πιστευόντων εις Αυτόν λαϊκών της ενορίας μου, είναι πρόθυμος να χύση το αίμα του δια την αγίαν μας πίστιν;». Ο Σατουρνίνος, τότε, τον βασάνισε και τον φυλάκισε. Μετά από μερικές ήμερες, πέρασε από την Άγκυρα ο Ιουλιανός. Πληροφορήθηκε για τον πρεσβύτερο Βασίλειο και διέταξε να τον φέρουν μπροστά του. Άλλα διαπίστωσε ότι η πίστη του χριστιανού Ιερέα ήταν ακόμη ισχυρότερη. Τότε έδωσε διαταγή και τον θανάτωσαν με μαρτυρικό τρόπο. Έτσι μαρτύρησε ο Άγιος Βασίλειος, το έτος 362 μ.Χ. και έλαβε το αμαράντινο στέφανο της δόξας του Θεού.
Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα)
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείου Πνεύματος, τὴ ἐπινεύσει, χρῖσμα ἅγιον, ἱεροσύνης, ἐπαξίως ὑπεδέξω Βασίλειε, ὅθεν ὡς θῦμα βασίλειον ἔθυσας, τῷ βασιλεῖ τῶν αἰώνων τοὺς ἄθλους σου. Πάτερ Ὅσιε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἠμὶν τὸ μέγα ἔλεος.

Μερικές πρακτικές οδηγίες για την Προσευχή (Αγ. Θεοφάνους του Εγκλείστου,)

Η συγκέντρωση του νου την ώρα της προσευχής.

Τι να κάνουμε, όταν ο νους μας τρέχει εδώ κι εκεί και δεν μπορούμε να τον συμμαζέψουμε στην προσευχή;

Όταν είμαστε μόνοι στο σπίτι, μπορούμε ν’ αναβάλουμε την έναρξη της προσευχής ή, αν έχουμε ήδη αρχίσει, να τη διακόψουμε για λίγο. Αν και ύστερα απ’ αυτό το μικρό διάλειμμα ο νους μας δεν συνεργάζεται με την προαίρεση μας, τότε δεν έχουμε παρά να του επιβάλουμε με τη βία, θέλει δεν θέλει, να συγκεντρωθεί στην προσευχή, σ’ όποιο βαθμό βέβαια είναι δυνατόν. Μέσα στην εκκλησία, πάλι, μερικές φορές δεν ακούμε ή δεν καταλαβαίνουμε όσα ψάλλονται, διαβάζονται ή εκφωνούνται. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, σταθείτε νοερά ενώπιον του Κυρίου και αφοσιωθείτε στην ευχή του Ιησού. Πρέπει να ξέρετε, πάντως, ότι στο ναό, κατά την τέλεση οποιασδήποτε ακολουθίας, και κατεξοχήν της θείας Λειτουργίας, κάθε λατρευτική πράξη, κάθε κίνηση έχει τη σημασία της. Όποιος, λοιπόν, γνωρίζει και κατανοεί τη σημασία κάθε πτυχής της τελετουργίας, συμμετέχει με επίγνωση στη σύναξη των πιστών και τρέφει την ψυχή του με το ουράνιο μάννα, που προσφέρεται άφθονα στα πνευματικά συμπόσια της εκκλησιαστικής λατρείας.

Η νύχτα, ιδιαίτερα οι μεταμεσονύκτιες ώρες, είναι το πιo κατάλληλο χρονικό διάστημα για προσευχή.

Πόσες μετάνοιες να κάνει κανείς, λέγοντας την ευχή;

Όσες θέλει, μικρές ή μεγάλες, ανάλογα με τη σωματική δύναμη και την ψυχική διάθεση του. Καλό είναι, πάντως, να καθορίσει έναν ελάχιστο αριθμό μετανοιών για κάθε μέρα και να τις εκτελεί με αυστηρή συνέπεια.

Το Ευαγγέλιο δεν είναι ανάγκη να το διαβάζετε όρθιος. Καθιστός το κατανοείτε καλύτερα, γιατί δεν κουράζεστε, κι έτσι η προσοχή σας συγκεντρώνεται στο ιερό κείμενο, χωρίς να μειώνεται η ευλαβική σας διάθεση. Όσο για τους Ψαλμούς, διαβάζετε όσους μπορείτε και επιθυμείτε. Έναν, δύο, τρεις ή περισσότερους…

Μπορείτε να κοινωνάτε συχνά, φτάνει να είστε κάθε φορά σωστά προετοιμασμένος.

Τί σημαίνει να έχουμε καθαρή συνείδηση ως προς τα υλικά πράγματα και αντικείμενα; Σημαίνει να μην κάνουμε κακή χρήση των πραγμάτων, αλλά να τα χρησιμοποιούμε συνετά και να τα συντηρούμε με τη μεγαλύτερη δυνατή επιμέλεια.

Η αδιάλειπτη μνήμη του Θεού

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΙΕΡΆ ΜΟΝΉ ΕΣΦΙΓΜΈΝΟΥ Α.Ο.-ΑΘΩ Άγιο Όρος 30 Μαρτίου 2025 (ν.ημ.)

ΙΕΡΆ ΜΟΝΉ ΕΣΦΙΓΜΈΝΟΥ Α.Ο.-ΑΘΩ

Άγιο Όρος 30 Μαρτίου 2025 (ν.ημ.)

Προς : Ιερά Κοινότητα Α.Ο

Δ.Α.Ο, ΠΥΡ/ΚΗ ΔΝΣΗ ΑΝ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ & Α.Τ. Καρυών

Κοιν.: Ελληνικά Μ.Μ.Ε

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Μεσούσης της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής, και βρισκόμενη σύσσωμη η αθωνική πολιτεία σε αυστηρή νηστεία, σε έντονη προσευχή και απόλυτη ησυχία, πάλι συγκεκριμένες μεθοδεύσεις, οι οποίες μόνο από τον πειρασμό δύνανται να εκπορεύονται, επιχειρούν να δυναμιτίσουν την πνευματικότητα των ημερών.

Συγκεκριμένα και σε συνέχεια του από 10/3/25 (ν.ημ) Δελτίου Τύπου μας, σας ενημερώνουμε ότι έχουν δρομολογηθεί δύο εργολαβίες διάνοιξης δρόμου, οι οποίες θα διέρχονται μέσα από την δασική έκταση που ανήκει στην Ιερά Μονή μας.

Ζητούμε έτσι, τον επανασχεδιασμό των ανωτέρω εργολαβιών και εν γένει την ματαίωση όλων εκείνων των προσπαθειών, οι οποίες δύνανται να δυναμιτίσουν τις ανωτέρω αδιαφιλονίκητες αξίες και πνευματικότητα, των ημερών και του τόπου.

Δυστυχώς, η μονή μας ουδέποτε ρωτήθηκε εάν συναινεί στο εν λόγω έργο, γεγονός το οποίο μας προκαλεί βεβαίως, βαθύτατη θλίψη, όσο και απορία. Μάλιστα η απορία μας, εδράζεται στο γεγονός ότι η μονή μας ενώ είναι πάντοτε ανοικτή για την συμμετοχή της στα «κοινά» του Αγίου Όρους, και θεωρεί ότι οφείλει και δύναται να συνεισφέρει τα μέγιστα στην αντιμετώπιση των κοινών προβλημάτων εντός της Αθωνικής επικράτειας, εν τούτοις ουδέποτε ερωτήθηκε ή της ζητήθηκε να αναμιχθεί.

Λόγω λοιπόν της 499Κ/11-6-1972 απόφασης της Ιεράς Κοινότητας και της μη εφαρμογής του άρθρου 19 του Κ.Χ.Α.Ο. η αδελφότητα μας ζητά για λογαριασμό της τόσο από την Ιερά Κοινότητα, όσο και από την Πολιτική Διοίκηση, την προστασία της μονής και όλων των μοναχών της από όσες παρασκηνιακές μεθοδεύσεις και προκλητικές ενέργειες, υπονομεύουν την φυσική μας ακεραιότητα, την ειρήνη και την πνευματικότητα εντός Α.Ο. . Η αδελφότητά μας ακατάπαυστα δέχεται πολεμική από την γνωστή ομάδα μοναχών που σφετερίζεται τα κυρίαρχα δικαιώματά της.

Όπως και να έχει η εξέλιξη των πραγμάτων, θεωρούμε ότι η υλοποίηση των όποιων σχεδίων είναι απαραίτητο να γίνεται σε κλίμα συνεργασίας, αμοιβαίας εμπιστοσύνης και λειτουργικότητας και όχι σε κλίμα αυταρχισμού, το οποίο μόνο ρήξη μπορεί να προκαλέσει μεταξύ των μοναχών, γεγονός το οποίο μόνο τους σφετεριστές του ονόματός μας, συμφέρει να υφίσταται.

Εν κατακλείδι, από επιβεβαιωμένες πληροφορίες, μαθαίνουμε πως ούτε η Πυροσβεστική υπηρεσία έχει γνώσει για την μελετώμενη διάνοιξη δρόμου πυρασφάλειας εντός της δασικής έκτασης που υπάγεται στην μονή μας, αλλά ούτε και η Ιερά Κοινότητα είναι ενήμερη για την άγνοια του πλέον αρμόδιου φορέα για την διάνοιξη αντιπυρικών οδών, αυτού της Πυροσβεστικής. Το όλο σκηνικό λοιπόν προκαλεί βάσιμες καχυποψίες και πολλά ερωτήματα.

Επιχειρεί κάποιος να εξαπατήσει την Ιερά Κοινότητα; Υπάρχει κάποιος ο οποίος να μην επιθυμεί την διαφάνεια; Μήπως κάποιοι επιχειρούν παρασκηνιακά και χωρίς την σύμφωνη γνώμη της Ιεράς Κοινότητος να προωθήσουν παρασκηνιακές μεθοδεύσεις; Προστατέψτε την αγάπη, ηρεμία και πνευματικότητα εντός Α.Ο. από τα ζιζάνια που επιθυμούν το αντίθετο.

Επί τη ευκαιρία εκτός της πνευματικής προστασίας, θεωρούμε ότι θα πρέπει να υπάρξει άμεση σχετική μέριμνα και στο θέμα του αντιπυρικού σχεδιασμού για την φυσική προστασία των Ιερών Μονών και του Α.Ο. . Η μονή μας δύναται να συνεργαστεί με τους αρμόδιους φορείς και να προσφέρει όπως πάντα ό,τι χρειαστεί. Όμως εώς τώρα, ουδείς μας έχει οχλήσει σχετικώς.

Ο ΚΑΘΗΓΟΎΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΙΕΡΆΣ ΜΟΝΉΣ ΕΣΦΙΓΜΈΝΟΥ ΑΓΊΟΥ ΌΡΟΥΣ

+ Αρχιμανδρίτης Μεθόδιος & οι συν Εμοί Εν Χριστώ Αδελφοί

 

Άγιος Ιάκωβος ο Ομολογητής ο Επίσκοπος 21 Μαρτιου

Ασκητής από νεαρή ηλικία ο Όσιος Ιάκωβος, διακρίθηκε για την καθαρή ζωή και την ολόψυχη προσήλωση του στα διδάγματα και τις εντολές της πίστης. Αναδείχθηκε επίσκοπος στα χρόνια των εικονομάχων και διώχθηκε σκληρά, μέχρι του σημείου να στερηθεί ακόμα και αυτό το ψωμί. Αλλά όλη η στέρηση και η κακοπάθεια που υπέστη, δε λύγισε καθόλου το φρόνημα του. Έμεινε σταθερός μέχρι την τελευταία του πνοή, ενθυμούμενος τα λόγια του Αποστόλου των Εθνών: «Σὺ οὖν κακοπάθησον ὡς καλὸς στρατιώτης Ἰησοῦ Χριστοῦ» ( Β' προς Τιμόθεον, β' 3.). Σύ, λοιπόν, κακοπάθησε σαν καλός στρατιώτης του Ιησού Χριστού.

 
Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα)
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Ἐγκράτειας ἐκλάμψας Πάτερ Ἰάκωβε, ὡς Ἱεράρχης τοῦ Λόγου καὶ ἀληθὴς λειτουργός, ὠρθοτόμησας πιστῶς λόγον τὸν ἔνθεον οὗπερ τὴν χάριν βέβαιων, δι' ἀγώνων εὐαγῶν, ἐδίδαξας προσκυνεῖσθε, τὴν τοῦ Σωτῆρος Εἰκόνα, ὦ καὶ πρεσβεύεις ὑπὲρ πάντων ἠμῶν.

Άγιοι Αββάδες εν τη μονή του Αγίου Σάββα αναιρεθέντες, των λεγομένων Μαύρων 20 Μαρτίου

Η Μονή του Αγίου Σάββα βρίσκεται στην Ιερουσαλήμ. Στα χρόνια του Ηρακλείου (620 - 641 μ.Χ.), επέδραμαν σ' αυτή βάρβαροι Άραβες, διότι νόμιζαν ότι η Μονή είχε πολλούς θησαυρούς. Όμως, διαψεύσθηκαν. Οι μοναχοί (44 κατά την παράδοση) το μόνο πλούτο που είχαν, ήτ
αν οι αρετές τους. Η συντήρηση τους ήταν λιτή και γινόταν με τον ιδρώτα του προσώπου τους. Οι επιδρομείς, όταν διαπίστωσαν ότι δεν υπήρχαν λάφυρα στο μοναστήρι, εκνευρίστηκαν πολύ κατά των μοναχών. Και αφού τους συγκέντρωσαν, τους είπαν να αρνηθούν την πίστη τους στο Χριστό. Επειδή, όμως, κανένας δεν δέχθηκε να αρνηθεί την πίστη του, αποφάσισαν να τους σκοτώσουν. Έτσι, άλλους αποκεφάλισαν, άλλους έσχισαν στη μέση, άλλους έκοψαν σε πολλά κομμάτια και άλλους κάρφωσαν με τα ξίφη τους. Μ' αυτόν τον τρόπο, οι Άγιοι αυτοί πατέρες, που μέχρι τέλους κράτησαν σταθερή την πίστη τους, πήραν το δρόμο για την αιωνιότητα, κοντά στο Χριστό.

Την φρικτή εκείνη σφαγή περιέγραψαν, ο Όσιος Στέφανος ο Σαββαΐτης (τιμάται 13 Ιουλίου), ο ανεψιός του Οσίου Ιωάννου του Δαμασκηνού και ο Όσιος Αντίοχος ο Πάνδεκτος (τιμάται 24 Δεκεμβρίου).

Μεταξύ των αγίων Αββάδων αναφέρεται και ο Όσιος Θεόκτιστος.

Η μνήμη των οσιομαρτύρων αυτών επαναλαμβάνεται και την 16η Μαΐου.

Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα)
Ἦχος δ’. Ὃ ὑψωθεῖς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Ὡς τοῦ Σωτῆρος ἁγιόλεκτοι ἄρνες, ἐξωρμημένοι ἐκ χωρῶν διαφόρων, τῇ Ποίμνῃ συνεδράμετε Σάββα τοῦ σοφοῦ· ὅθεν θανατούμενοι, ἀπηνείᾳ βαρβάρων, χαίροντες ἀνήλθετε, πρὸς οὐράνιον μάνδραν, καθάπερ Ὅσιοι καί Ἀθληταί, ἐκδυσωποῦντες, ὑπέρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν.

 

Ἡ Ἑλληνικὴ Ἐπανάσταση εἶναι ἡ πιὸ πνευματικὴ ἐπανάσταση ποὺ ἔγινε στὸ κόσμο. Εἶναι ἁγιασμένη!

Τοῦ Φώτη Κόντογλου  

Ἡ ἐπανάσταση γίνεται τις περισσότερες φορὲς ἀπὸ κάποιες ὑλικὲς αἰτίες, ποὺ εἶναι ἡ σκλαβιά, ἡ στέρηση, ἡ κακοπέραση, τὰ βασανιστήρια, ἡ περιφρόνηση. Ἡ λευτεριὰ εἶναι ἡ θεότητα ποὺ λατρεύει ὁ ἐπαναστάτης, καὶ γι’ αὐτὴ χύνει τὸ αἷμα του. Μὰ τὴ λευτεριά, πολλὲς φορές, σὰν τὴν ἀποχτήσει ὁ ἐπαναστάτης, δὲν τὴ μεταχειρίζεται γιὰ πνευματικοὺς σκοπούς, ἀλλὰ γιὰ νὰ χαρεῖ τὴν ὑλικὴ ζωὴ μονάχα. Κοντὰ στὴν ὑλικὴ ζωὴ ἔρχεται κ’ ἡ πνευματική, μὰ τὶς περισσότερες φορὲς γιὰ πνευματικὴ ζωὴ θεωροῦνε οἱ ἄνθρωποι κάποιες ἀπολαύσεις ποὺ εἶναι κι αὐτὲς ὑλικές, κι ἃς φαίνονται σὰν πνευματικές. Ἕνας ἐπαναστάτης τῆς γαλλικῆς ἐπανάστασης, νὰ ποῦμε, θεωροῦσε γιὰ πνευματικὰ κάποια πράγματα πού, στ’ ἀλήθεια, δὲν ἤτανε πνευματικά. Αὐτὸς ἤθελε ν’ ἀποχτήσει τὴ λευτεριά, γιὰ νὰ κάνει αὐτὰ ποὺ νόμιζε πὼς εἶναι σωστὰ καὶ δίκαια γιὰ τὴ ζωὴ τῶν ἀνθρώπων σὲ τοῦτο τὸν κόσμο μοναχά, δηλαδὴ γιὰ τὴν ὑλικὴ ζωή τους, μὴ πιστεύοντας πὼς ὑπάρχει τίποτ’ ἄλλο γιὰ νὰ τὸ ἐπιδιώξει ὁ ἄνθρωπος. Γι’ αὐτὸ λέγω πώς, γιὰ τὶς περισσότερες ἐπαναστάσεις, οἱ αἰτίες ποὺ τὶς κάνανε νὰ ξεσπάσουνε σταθήκανε ὑλικές, καὶ ἡ ἐλευθερία ποὺ ἐπιδιώξανε ἤτανε προορισμένη νὰ....

ἱκανοποιήσει μονάχα ὑλικὲς ἀνάγκες.

Τά παιδιά τῆς ΕΟΚΑ… οἱ ἄλλοι ἥρωες τοῦ ’21!!

ΣΧΟΛΙΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ ΜΑΣ:ΛΑΟΣ ΠΟΥ ΞΕΧΝΑΕΙ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΜΕΝΟΣ ΝΑ ΤΗΝ ΞΑΝΑΖΗΣΕΙ.

ΓΙ ΑΥΤΟ ΣΥΝΕΛΛΗΝΕΣ ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΞΕΧΑΣΟΥΜΕ ....ΚΑΙ ΞΕΧΑΣΤΟΥΜΕ...

Ἡ Ρωμιοσύνη ἐν’ φυλή συνότζιαιρη τοῦ κόσμου
Κανένας δέν εὑρέθηκεν γιά νά τήν ἠξηλείψει,
κανένας, γιατί σσέπει την πού τά ’ψη ὁ Θεός μου.
Ἡ Ρωμιοσύνη ἐν’ νά χαθεῖ, ὄντας ὁ κόσμος λείψει!
(Βασίλης Μιχαηλίδης )

Τούτοι οἱ στίχοι πού θά τούς ζήλευε –ἄς μοῦ συγχωρεθεῖ ἡ ὑπερβολή–κι ὁ Σολωμός, εἶναι ἀπό τό ἀριστούργημα τοῦ ἐθνικοῦ ποιητῆ τῆς Κύπρου (καί τῆς Ἑλλάδας ὅλης), Βασίλη Μηχαηλίδη (1849-1917), πού ἔχει τίτλο « Ἡ 9η Ἰουλίου 1821 ἐν Λευκωσίᾳ ἤ τό τραούδιν τοῦ Κυπριανοῦ». Αὐτά τά ἀθάνατα καί ἀνδρεῖα λόγια βάζει ὁ ποιητής στό στόμα τοῦ ἐθνομάρτυρος ἀρχιεπισκόπου Κύπρου Κυπριανοῦ, νά λέει στούς Τούρκους, λίγο πρίν τόν ἀπαγχονίσουν στήν Λευκωσία. Μαζί του ἀποκεφαλίζονται τρεῖς μητροπολίτες, ὁ Πάφου Χρύσανθος, ὁ Κιτίου Μελέτιος, ὁ Κυρηνείας Λαυρέντιος καί ἑκατοντάδες ἄλλοι κληρικοί, ἡγούμενοι μονῶν, προύχοντες τῆς νήσου, ὡς ἀντίποινα γιά τήν Ἐθνική Ἐπανάσταση τοῦ ’21. (Κατά τά ἄλλα –σύμφωνα μέ τούς γνωστούς διανοούμενους τοῦ συρμοῦ, ἐκκλησιομάχους- ἡ Ἐκκλησία στάθηκε ἀρνητική στόν Ἀγώνα. Ὅσοι ἀσχολοῦνται μέ τήν ἱστορία μας, γνωρίζουν ὅτι ὅλοι οἱ κατακτητές, τούς πρώτους πού κρεμοῦσαν ἦταν οἱ παπάδες. Ἐκεῖνοι γνώριζαν καί γνωρίζουν ὅτι τά λάβαρα τῆς ἀντίστασης καί τῆς ἐπανάστασης τά κρατάει, σέ τούτη τήν πατρίδα, τό τιμημένο ράσο).

Πρίν ἀπό 25 περίπου χρόνια, στήν Κύπρο, σέ κάποιο σημεῖο τῆς «νεκρῆς ζώνης» (ἐκεῖ ὅπου διχοτομεῖται τό νησί στά δύο ἐδῶ καί σαράντα χρόνια), πέφτει νεκρός ἀπό σφαῖρες ἄνανδρων Τούρκων ἕνα 26χρονο παλληκάρι, ὁ Σολωμός Σπύρου Σολωμός. Σκαρφάλωνε ἄοπλος στόν ἱστό, γιά νά κατεβάσει τό κατοχικό σύμβολο τοῦ ψεύδους καί τοῦ αἵματος: τήν «τουρκοκυπριακή σημαία». Ἐκεῖ τόν βρῆκε τό βόλι… Καί τό ἡρωικό Ἑλληνόπουλο –πού εἶχε ἴδιο καί τό ὄνομα καί τό ἐπίθετο μέ τόν ποιητή πού ἔγραψε τόν  «Ὕμνο στήν Ἐλευθερία»!– πέρασε ἐλεύθερα στήν ἀθανασία!

Πῆγαν μετά ἀπό μέρες στόν πατέρα τοῦ ἥρωα, γιά νά τοῦ προσφέρουν οἰκονομική ἐνίσχυση, ἐκ μέρους τῆς Βουλῆς τῶν  Ἑλλήνων. Ἀρνιόταν πεισματικά, ὄντας φτωχός μά περήφανος. Πείστηκε, ὅταν τοῦ εἶπαν πώς δέν ἔπρεπε νά προσβάλει τούς ἐκπροσώπους τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ, γιατί ἤθελαν μόνο νά τιμήσουν τόν ἥρωα γυιό του. Μόλις πῆρε τήν ἐπιταγή, τήν κατέθεσε ἀμέσως στό Ταμεῖο Ἄμυνας τῆς Κύπρου. Ὅταν τόν ρώτησαν, γιατί τό ἔκανε, ἀπάντησε ὁ λεβεντόγερος: «Τί νόμισαν, ὅτι θά ἔτρωγα ἐγώ ἀπό τό αἷμα τοῦ παιδιοῦ μου; Φαντάζεστε νά πήγαιναν στόν Πιερῆ Αὐξεντίου μέ μίαν ἐπιταγή καί νά τοῦ ’λεγαν: “Αὐτά εἶναι γιά τή θυσία τοῦ γυιοῦ σου”; Θά τούς σκότωνε!».

Ο ΑΓΡΙΟΣ ΑΝΑΣΚΟΛΟΠΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΔΙΑΚΟΥ

Οδεύοντας προς τον τόπο του μαρτυρίου,η παράδοση φέρει τον Διάκο να μονολογεί με πίκρα ατενίζοντας την ανοιξιάτικη φύση:

 

«Για ιδέ καιρόν που διάλεξεν ο χάρος να με πάρει.

Τώρα π’ ανθίζουν τα κλαδιά και βγάν’ η γη χορτάρι».

 

Ο Διάκος τελικά οδηγήθηκε απέναντι από την καλύβα του γεροΜπακογιάννη στην πλατεία Λαού,εκεί που βρίσκεται σήμερα το κενοτάφιο.

 

Πως,όμως γινόταν ο ανασκολοπισμός από τους Τούρκους;

Μια λεπτομερής περιγραφή βρίσκεται στο Γαλλικό Grand Dictionnaire:

«To βασανιστήριο του διοβελισμού ένα από τα φοβερότερα εφευρήματα της ανθρώπινης θηριωδίας,είναι το σούβλισμα του κατάδικου σε ξύλινο πάσσαλο.



Ξαπλώνουν το θύμα καταγής μπρούμυτα με τα πόδια πολύ ανοικτά και τα χέρια δεμένα στην ράχη. Για να ακινητοποιηθεί εντελώς και να μη διαταράσσεται η εργασία του δημίου στερεώνεται στη ράχη του μελλοθάνατου ένα σαμάρι επάνω στο οποίο κάθεται ένας από τους βοηθούς του. Ο δήμιος, αφού προετοιμάσει την είσοδο με λίπος, πιάνει το παλούκι με τα δύο του χέρια και το μπήγει όσο βαθύτερα μπορεί και ύστερα το χτυπάει με κόπανο, ώστε να εισχωρήσει πενήντα ή εξήντα εκατοστά.

Ανασηκώνει τότε τον σουβλισμένο και το στερεώνει στο χώμα αφήνοντας το θύμα να ξεψυχήσει καρφωμένο. Καθώς ο δύστυχος δεν μπορεί να κρατηθεί από πουθενά το παλούκι βυθίζεται, εξαιτίας του βάρους του σώματος, όλο και πιο πολύ και τελικά βγαίνει ή από τη μασχάλη ή από το στήθος ή από το στομάχι. Κι ο θάνατος, που θα τερματίσει το αποτρόπαιο μαρτύριο αργεί. Αναφέρονται περιπτώσεις παλουκωμένων, που έζησαν τρεις ημέρες σ αυτή την θέση.

Η διάρκεια του βασανισμού εξαρτάται από την σωματική διάπλαση του ατόμου και την κατεύθυνση που δίνεται στον πάσαλο. Αυτό εξηγείται εύκολα. Από έναν εκλεπτυσμό της φρικαλέας θηριωδίας τους φροντίζουν μα μην είναι αιχμηρό το παλούκι αλλά αμβλύ και κάπως στρογγυλεμένο στην άκρη. Γιατί η αιχμή θα περνούσε τα όργανα κατά την διολίσθηση του παλουκιού και θα προκαλούσε τον άμεσο θάνατο. Η στρογγυλεμένη, όμως απόληξη του πασσάλου παραμερίζει τα σπλάχνα, τα μετακινεί χωρίς να εισχωρεί στους ευαίσθητους ιστούς… παρά τους εφιαλτικούς πόνους, που προκαλεί η συμπίεση των νεύρων, η ζωή παραμένει για ορισμένο χρόνο.

Αυτός ήταν ο Ιάκωβος Πατάτσος, ο Ιάκωβός μας.Ψάλλοντας οδηγήθηκε στην αγχόνη ο Πατάτσος!

Ψάλλοντας οδηγήθηκε στην αγχόνη ο Πατάτσος!

«Ψάλλε, προσεύχου, δόξαζε τον Θεόν σ’ όλη σου τη ζωή», έγραφε στην τελευταία επιστολή στη μητέρα του. Αυτός ήταν ο Ιάκωβος Πατάτσος, ο Ιάκωβός μας. Ο Ιάκωβος Πατάτσος, ήταν από τους πρώτους ήρωες που οδηγήθηκαν στην αγχόνη, μετά τους ήρωες Μιχαλάκη Καραολή και Ανδρέα Δημητρίου.

Ο Ιάκωβος Πατάτσος, πολεμώντας για τη Λευτεριά της Κύπρου και την Ένωση της με την Μητέρα Ελλάδα, συνελήφθηκε σε επίθεση

που έγινε στον αστυνομικό σταθμό Σεραγίου στη Λευκωσία.

Μετά την αποτυχημένη εκείνη επίθεση, ο Ιάκωβος έπεσε από το ποδήλατό του, και ένας Τουρκοκύπριος αστυνομικός τον άρπαξε. Ο σύντροφος του Ιάκωβου πυροβόλησε θανάσιμα τον Τουρκοκύπριο αστυνομικό. Ο Ιάκωβος όμως για λίγο μόνο ελευθερώθηκε, γιατί κάποιοι Τουρκοκύπριοι τον συνέλαβαν. Κατηγορήθηκε ακολούθως για την εκτέλεση του Τουρκοκυπρίου αστυνομικού, αποδεχόμενος να κατηγορηθεί εις θάνατο, αντί άλλου. Το άλλο μεγαλείο του Ιάκωβου Πατάτσου.

«Επήρα την αγαπητήν σου επιστολήν με επικεφαλίδα το χριστιανικό μας σύνθημα ‘’Χαίρε’’. Ναι, αδελφέ μου, χαίρω. Ο Θεός με κάνει και χαίρω. Η συναίσθησις ότι σύντομα η ψυχή μου θα φτερουγίζει γύρω από τον ένδοξο θρόνο Του, με κάνει και χαίρω», έγραφε σε φίλο του πριν οδηγηθεί στην αγχόνη.

«Το πνεύμα μου φτερουγίζει γύρω από τον θρόνο του Κυρίου. Θέλω να χαίρης όπως κι εγώ», «Η χαρά μου είναι μεγάλη γιατί σύντομα αι δοκιμασίαι και αι θλίψεις θα σβήσουν και τότε θα μείνη ο ‘’καρπός του Πνεύματος’’», «Ψάλλε, προσεύχου, δόξαζε τον Θεόν σ’ όλη σου τη ζωή», έγραφε τις τελευταίες του στιγμές από τη φυλακή στην τελευταία επιστολή στη μητέρα του, πριν οδηγηθεί στην αγχόνη.

Κι όταν πριν πολλά χρόνια, κοντά στο έτος 1985, γνώρισα τη μητέρα του στο δρόμο για την εκκλησία του Αγίου Κασσιανού στην παλιά Λευκωσία, το μόνο κατόρθωμα που βρήκε να μου πει, ήταν ότι «αγαπούσε πολύ την Εκκλησία ο Ιάκωβος γιέ μου. Κάθε Κυριακή πήγαινε στην Εκκλησία. Κοινωνούσε κάθε Κυριακή».

Κι ως τελευταία του επιθυμία, ζήτησε να χαριστούν κάπου όλα τα βιβλία του με τα εξής λόγια: «Το ξεύρω, ότι με αγαπάς και είμαι βέβαιος ότι θα χαρίσης τα βιβλία μου χωρίς να πάρης χρήματα. Για χρήματα μη σκέπτεσαι, διότι ο Θεός θα σου στείλει ευσπλαχνικά πρόσωπα να σε βοηθήσουν». Αυτός ήταν ο Ιάκωβος Πατάτσος, ο Ιάκωβός μας.

Κι όταν ρώτησε τον πατέρα Αντώνιο, τον ιερέα των φυλακών, μετά που εξομολογήθηκε και κοινώνησε των Αχράτων Μυστηρίων, «Όταν μας παίρνουν (στην αγχόνη) τι να ψάλλομε;» Ο Ιάκωβος, γνώριζε Βυζαντινή Μουσική. Κι έτσι οδεύοντας προς την αγχόνη, οι συγκρατούμενοι του τραγούδησαν μαζί του τον Εθνικό Ύμνο, έψαλλαν μαζί του το «Τη Υπερμάχω» κι ο ήρωας Ιάκωβος συνέχισε να ψάλλει «Ότε κατήλθες προς τον θάνατον», «Έκστηθι φρίττων ουρανέ» και το «Ότε εκ του ξύλου σε νεκρόν».

Αυτός ήταν ο Ιάκωβος Πατάτσος, ο Ιάκωβός μας.

 

1η Απριλίου. Επέτειος ΕΟΚΑ. Ήρωες και (πολιτικοί μας ηγετίσκοι) Ηρωωκάπηλοι

1η Απριλίου σήμερα και όπως κάθε χρόνο έτσι και σήμερα οι διάφορο πολιτικοί μας ηγετίσκοι και ηρωωκάπηλοι θα έχουν την τιμητική τους. Θα τους προβάλουν τα πουλημένα και χειραγωγημένα ΜΜΕ για να βάλουν ‘’την κασέτα πάνω’’ και καπηλευόμενοι την θυσία του Γρηγόρη και των άλλων παλικαριών του αγώνα της ΕΟΚΑ 1955-1959 θα μας που τα δικά τους, τα γνωστά και κενά περιεχομένου λόγια που μας λέγουν κάθε χρόνο τέτοια μέρα.

Τους ήρωες που θυσίασαν τη ζωή τους για την ελευθερία αυτού του τόπου, ελευθερία που την κερδίσαμε και τη χαραμίσαμε, μικροί και ανάξιοι απέναντι στη δική τους θυσία, δεν έχουν κανένα δικαίωμα κάποιοι ελεεινοί πολιτικοί να την καπηλεύονται.

Αν όσοι θυσιάστηκαν στο αγώνα της ΕΟΚΑ είχαν την δυνατότητα σήμερα να αναστηθούν, δεν θα έστρεφαν τα όπλα τους αυτήν την φορά εναντίον των Άγγλων και των Τούρκων αλλά εναντίων των εσωτερικών εχθρών της Κύπρου, που δεν άλλοι από κάποιους επίορκους και πουλημένους πολιτικούς. Αυτούς που καπηλεύτηκαν τον αγώνα τους, πήραν θέσεις και αξιώματα, όχι για να υπηρετήσουν την Κύπρο και το Λαό της αλλά για θησαυρίσουν.

Όμηρος Αλεξάνδρου

http://opaidagogos.blogspot.gr