Είναι και οι ελληνικοί ελαιώνες ένα εθνικό θέμα - Φυτά καρυδιάς που εισάγονται από την Τουρκία μεταφέρουν τον μήκυτα Xylella fastidiosa

Ο εισβολέας Xylella fastidiosa που μεταφέρεται με εισαγόμενα φυτά καρυδιάς από την Τουρκία απειλεί την Κρήτη και τις άλλες ελαιοπαραγωγές περιοχές της Ελλάδας 

Καλά τα λένε οι επιστήμονες στην Κρήτη ως προς την κρατική θωράκιση απέναντι στον... επίδοξο εισβολέα που λέγεται “Xylella fastidiosa”, αλλά δεν ακούσαμε, ούτε διαβάσαμε κουβέντα για τις μεγάλες και ανεξέλεγκτες εισαγωγές φυτών καρυδιάς απ’ την Τουρκία, μέσω των οποίων θα μπορούσε ανά πάσα στιγμή να ταξιδέψει το άκρως επικίνδυνο και καταστροφικό βακτήριο προς τη χώρα μας και να αρχίσει και εδώ να “σκοτώνει” την ελαιοκαλλιέργεια, την αμπελουργία, τα εσπεριδοειδή κι ένα σωρό άλλα δέντρα.
Αυτό, λοιπόν, που δε λένε οι επιστήμονες της Κρήτης, το λέει μέσω έρευνας ο καθηγητής Δενδροκομίας του ΤΕΙ/Θεσσαλίας, διευθυντής του Εργαστηρίου Δενδροκηπευτικών και Εδαφικών Πόρων (HortLab), Αλέκος Παπαχατζής, ο οποίος καταγγέλλει ότι «οι φυτοϋγειονομικοί έλεγχοι για υποχρεωτική καραντίνα στα σημεία εισόδου της χώρας μας είτε δε γίνονται, είτε είναι πλημμελείς και εντελώς επιφανειακοί»!

Ο γνωστός καθηγητής διαπιστώνει ότι «τα τελευταία τρία χρόνια παρατηρείται μια ανεξέλεγκτη αθρόα εισαγωγή φυτών καρυδιάς, λόγω της μεγάλης ζήτησης, από την Τουρκία. Ίσως ο αριθμός των δενδρυλλίων που ετοιμάζεται να εισαχθεί φέτος να φτάσει και το μισό εκατομμύριο! Δε θα σταθώ βέβαια εδώ στο κατά πόσο τα φυτά αυτά που εισάγονται είναι εμβολιασμένα με ποικιλίες Καλιφόρνιας και όχι με τούρκικες! Ήδη τα πρώτα δείγματα τέτοιων απροσδιορίστου ποικιλίας καρπών φάνηκαν και πολλοί είναι αυτοί οι παραγωγοί που καταφεύγουν πλέον σε δικαστικές διεκδικήσεις. Το μεγάλο πρόβλημα που παραμονεύει είναι η εισαγωγή ασθενών φυτών με το βακτήριο της Xylella fastidiosa. Κανονικά αυτά τα φυτά θα πρέπει, όταν έρχονται στην Ελλάδα, να ξεφορτωθούν σε κλειδωμένες και σφραγισμένες αποθήκες, να ληφθούν δειγματοληπτικά δενδρύλλια και να σταλούν για έλεγχο στη μόνη αρμόδια Αρχή, που είναι το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο. Εκεί, αφού ελεγχθούν και διαπιστωθεί ότι αυτή η παρτίδα δενδρυλλίων είναι καθαρή, τότε δίνεται η εντολή να αποδεσμευτούν. Σε αντίθετη περίπτωση, αν αναπτυχθεί το συγκεκριμένο παθογόνο, ή και οποιοδήποτε επιβλαβές παθογόνο στο εργαστήριο, τότε θα πρέπει όλη η παρτίδα να καταστραφεί άμεσα και να κηρυχθεί από την Ε.Ε. αυτή η χώρα (η Τουρκία) σε καραντίνα με αυστηρή απαγόρευση κάθε εισαγωγής φυτωριακού υλικού από εκεί» (πηγή: “Ύπαιθρος Χώρα”).

Σύμφωνα με τον κ. Παπαχατζή, «οι ανεξέλεγκτες εισαγωγές φυτών καρυδιάς και αμυγδαλιάς από την Τουρκία, χωρίς να τηρούνται τα στοιχειώδη φυτοϋγειονομικά μέτρα και με την παντελή έλλειψη ελέγχων στα τελωνεία εισόδου, αποτελούν την “κερκόπορτα” της εισόδου σοβαρότατου παθογόνου, που κινδυνεύει να καταστρέψει την ελαιοκαλλιέργειά μας, όπως και την καλλιέργεια των εσπεριδοειδών στη χώρα μας.
Καταλήγοντας, ο κ. Παπαχατζής τονίζει κατηγορηματικά ότι, μετά τη δημοσιοποίηση των στοιχείων αυτών, θα πρέπει να αντιδράσει πρώτα απ’ όλους το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, καθώς και το Ινστιτούτο Υποτροπικών Φυτών και Ελιάς στα Χανιά και όλα τα άλλα δενδροκομικά ινστιτούτα στη χώρα μας. Επίσης όλες οι Διευθύνσεις Γεωργίας που είναι επιφορτισμένες με το φυτοπαθολογικό έλεγχο των εισαγομένων φυτών και επιπρόσθετα θα πρέπει να ενημερώνονται άμεσα οι φυτοϋγειονομικοί ελεγκτές των Περιφερειακών Κέντρων Προστασίας Φυτών.

«Δε γίνονται ουσιαστικοί έλεγχοι»

Στην περίπτωση που μπει στη χώρα μας η Xylella fastidiosa, είναι απολύτως βέβαιο ότι δε θα καταστραφούν μόνο τα ελαιόδεντρα. Θα καταστραφούν και τα αμπέλια, όπως και πολλές άλλες δεντρώδεις καλλιέργειες. Ζητήσαμε λοιπόν χθες να σχολιάσει προς τη “Νέα Κρήτη” τα στοιχεία από την έρευνα Παπαχατζή ο διευθυντής της Κεντρικής Συνεταιριστικής Ένωσης Αμπελοοινικών Προϊόντων (ΚΕΟΣΟΕ) Παρασκευάς Κορδοπάτης, ο οποίος και έκρουσε κι εκείνος τον κώδωνα του κινδύνου για το βαθμό που η Ελλάδα είναι ανοχύρωτη απέναντι σε κάθε ασθένεια που μπορεί να εισβάλει είτε από την Τουρκία, είτε και από την Ευρωπαϊκή Ένωση, λόγω της αδυναμίας της να προχωρήσει στους απαιτούμενους ελέγχους.
«Το θεσμικό πλαίσιο υπάρχει. Το πρόβλημα είναι ότι δεν εφαρμόζεται. Δηλαδή, δε γίνονται οι έλεγχοι και μια μόνιμη δικαιολογία είναι ότι δεν υπάρχουν υπάλληλοι ή έχουν πάρα πολλές υποχρεώσεις τα στελέχη των Περιφερειακών Ενοτήτων. Αλλά έτσι μπορεί η ζημιά να είναι πολύ μεγάλη. Και δε μας μένει τίποτε άλλο, από το όπλο της καταγγελίας για να γίνονται περισσότεροι έλεγχοι», τονίζει ο κ. Κορδοπάτης και προσθέτει:
«Σαν γενική αρχή δεν το συζητάμε. Όλα αυτά θα έπρεπε να υπόκεινται σε αυστηρό φυτοϋγειονομικό έλεγχο πριν την εγκατάστασή τους στα αγροτεμάχια στα οποία προορίζονται. Μάλιστα, στα κρασάμπελα είχαμε πάρα πολλές τέτοιες κακές εμπειρίες στο παρελθόν. Και σαφέστατα ούτε και σήμερα υπάρχουν οι έλεγχοι που θα έπρεπε. Και το θέμα είναι ότι οι εισαγωγές αυτών των ειδών πολλές φορές γίνονται χωρίς να ενημερώνονται οι Αρχές, με παράνομο τρόπο. Καταλαβαίνετε ότι εκεί δεν μπορεί να παρέμβει κάποιος επίσημα. Παρεμβαίνουμε έπειτα από καταγγελία»...
Καταλήγοντας, ο διευθυντής της ΚΕΟΣΟΕ ζητάει την ενεργοποίηση των αρμόδιων υπηρεσιών και των φυτοϋγειονομικών ινστιτούτων. «Ειδικά στην Κρήτη υπάρχει παράρτημα του ΕΘΙΑΓΕ», λέει, «που θα μπορούσε στο πλαίσιο της ερευνητικού του ρόλου να ασκήσει ελέγχους. Και στις εισαγωγές θα πρέπει να ενημερώνονται και οι αρμόδιες υπηρεσίες και οι εμπλεκόμενοι φορείς και να υπάρχει συνεργασία μεταξύ τους»...

«Εντελώς παράλογες οι εισαγωγές από Τουρκία»

«Δε νομίζω να είναι καθόλου λογικό να κάνουμε τέτοιες εισαγωγές απ’ την Τουρκία», λέει με αγανάκτηση στη “Ν.Κ.” ο συνταξιούχος γεωπόνος - πρώην διευθυντής ΑΤΕ στο Ηράκλειο - Κωστής Παπαδάκης, που έζησε τα “πάνω” και τα “κάτω” της γεωργικής έρευνας, στη διάρκεια της θητείας του και στις έρευνες που έκανε για λογαριασμό της τράπεζας στις πιο “πλούσιες” παραγωγικά περιοχές της Κρήτης.
«Με αυτό το κλίμα που έχουμε, την τεχνολογία που διαθέτουμε, αλλά και την επιστήμη που υπάρχει στη χώρα μας, μπορούμε να παράγουμε τα πάντα. Και θα μπορούσαμε, σε ό,τι αφορά την καρυδιά και την αμυγδαλιά, ακόμα και να εξάγουμε φυτωριακό υλικό. Όταν φέρνεις από μια χώρα και μάλιστα υποβαθμισμένη, όπως είναι η Τουρκία, φυτωριακό υλικό, χωρίς να ξέρεις τι έλεγχος γίνεται εκεί, εκ των προτέρων διαπράττεις ως χώρα κάτι προβληματικό και επικίνδυνο. Αλλά ακόμα και αν γίνονται έλεγχοι, δεν είναι δυνατόν να γίνονται σε όλα τα φυτά που έρχονται. Γίνονται μόνο δειγματοληπτικοί έλεγχοι. Εξάλλου εδώ έχουμε πάρα πολύ καλούς επιστήμονες. Και θα μπορούσαμε να παράγουμε τα πάντα. Φανταστείτε ότι έρχονται οι Ολλανδοί, παίρνουν από ’δω σπόρους και μετά τους αναπτύσσουν για να τους πουλήσουν πανάκριβα σε μας»!
Καταλήγοντας, ο Κωστής Παπαδάκης τονίζει ότι πολλές φορές οι αγρότες διαπιστώνουν ότι έχουν ξεραθεί τμήματα των δέντρων τους, αλλά δε γίνονται έλεγχοι παντού για να ξέρουμε ότι είναι ή ότι δεν είναι από την Xylella fastidiosa...
Την άποψη ότι δεν έχει καμία εμπιστοσύνη στην κρατική μηχανή, διότι δεν υπάρχει καμία θωράκιση του κράτους έναντι της Xylella fastidiosa, εκφράζει προς τη “Ν.Κ.” ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Ν. Ηρακλείου Γιώργος Τζωρτζάκης. «Να μην περιμένει το υπουργείο να δημιουργηθεί πρόβλημα και μετά να το ψάχνουμε. Θα πρέπει να προστατεύσουν την ελληνική ύπαιθρο. Αλλά, με την υποστελέχωση των αρμόδιων υπηρεσιών τα τελευταία χρόνια, σίγουρα δε γίνονται ούτε οι απαραίτητοι έλεγχοι, ούτε οι απαραίτητες έρευνες, ούτως ώστε να δούμε: Έχουμε; Δεν έχουμε το βακτήριο αυτό; Και αν έχουμε, πώς μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε σε συνεργασία με την Ιταλία που έχει ήδη θέμα; Νομίζω ότι το έχουμε αφήσει στην τύχη του. Και συνήθως, ό,τι αφήνεις στην τύχη, το βρίσκεις μπροστά σου συνήθως»...
Καταλήγοντας, ο Γιώργος Τζωρτζάκης καταγγέλλει τη σημερινή ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, αλλά και συνολικά την κυβέρνηση, ότι απέναντι στους αγρότες η μόνη πολιτική που εφαρμόζει είναι η πολιτική της φοροεισπρακτικής εξόντωσής τους και τίποτα περισσότερο...

Πηγή: Νέα Κρήτη