Παναγία η Μυρτιδιώτισσα

Εμφανίσεις και θαύματα της Παναγίας.

Το νησί των Κυθήρων σεμνύνεται για την προστάτιδά του "Παναγία τη Μυρτιδιώτισσα". Η χαριτόβρυτη εικόνα της, μεγαλοπρεπής και επιβλητική, ανακαλύφθηκε, καθώς λέει η παράδοση, στην τοποθεσία "Μυρτίδια", περιοχή τότε έρημη και κατάφυτη από μυρσίνες.
Κάποιος ευλαβέστατος βοσκός, την ώρα που προσευχόταν, άκουσε μέσα σ'εκείνη την ερημιά μία φωνή να του λέει:
- Αν ψάξεις εδώ τριγύρω, θα βρεις την εικόνα μου.
Βρίσκομαι εδώ από πολύ καιρό, για να βοηθήσω τούτο τον τόπο.
Πραγματικά, σε λίγη ώρα ο βοσκός ανακαλύπτει την πάνσεπτη εικόνα της Παναγίας μέσα σε κλαδιά μυρσίνης. Συγκινημένος την ασπάζεται και τη μεταφέρει στην καλύβα του.
Το πρωί, πράγμα παράδοξο, η εικόνα είχε εξαφανιστεί. Την ξαναβρίσκει όμως στο σημείο που για πρώτη φορά την είχε ανακαλύψει.
Εκεί ακριβώς χτίζει ναό, ενθρονίζει μέσα σ'αυτόν την ιερή εικόνα και την επονομάζει "Μυρτιδιώτισσα" επειδή βρέθηκε στην περιοχή "Μυρτίδια" και μέσα στις μυρσίνες.
Στη θαυματουργή εικόνα της Μυρτιδιώτισσας εικονίζεται η Θεοτόκος σαν Βρεφοκρατούσα. Το πρόσωπό της, καθώς και του Κυρίου, είναι τελείως μελανό και πλαισιωμένο από καθαρό χρυσάφι και πολύτιμους λίθους.
Συνήθως δεν διακρίνεται σ'αυτά κανένα απολύτως χαρακτηριστικό. Συμβαίνει όμως σε αραιά διαστήματα το εξής παράδοξο: Το πρόσωπο της Παρθένου αλλάζει ξαφνικά χρώμα και γίνεται ρόδινο. Στα χείλη διαγράφεται ένα ανέφραστα γλυκό μειδίαμα, ενώ τα μάτια της κοιτάζουν τον πιστό με ιλαρότητα. Αυτό διαρκεί για λίγα δευτερόλεπτα, οπότε η σεπτή μορφή της επανέρχεται στην συνηθισμένη κατάσταση.

Η ανοικοδόμηση.
Πέρασαν πολλά χρόνια από τη θαυμαστή εύρεση της εικόνας. Το 1841 ο δραστήριος Ιερομόναχος Αγαθάγγελος Καλλίγερος αποδύεται σε αγώνα για την ανοικοδόμηση του νέου μεγαλοπρεπούς ναού στο ιερό προσκύνημα των Μυρτιδίων, και ολοκληρώνει το έργο το 1857.
Σ'όλο αυτό το διάστημα η Μυρτιδιώτισσα θαυματουργεί και συμπαρίσταται με κάθε τρόπο στη θεάρεστη προσπάθεια. Μόλις δόθηκε το σύνθημα για την έναρξη των εργασιών, άνδρες, γυναίκες και παιδιά έτρεξαν για να εργασθούν στα Μυρτίδια. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην περίοδο αυτή δεν συνέβη κανένα απολύτως δυστύχημα και δεν ακούστηκε καμμία άσχημη λέξη, κραυγή ή στεναγμός από το πλήθος των κατοίκων που συγκεντρώθηκε για να εργαστεί.
Πολλές φορές οι εργαζόμενοι κοιμήθηκαν χειμώνα καιρό στο ύπαιθρο, αλλά κανείς δεν αρρώστησε, κανένα κεφάλι, μα ούτε δάκτυλο πόνεσε. Δούλευαν με τόσο κέφι και προθυμία, ώστε μερικοί ξεχνούσαν πολλές φορές να φάνε και να κοιμηθούν. Ένας εργαζόταν για δέκα και δέκα για εκατό.
Στα διαλείμματα της εργασίας συγκροτούσαν χορούς, τραγουδούσαν τοπικά άσματα και έψαλλαν θεομητορικούς ύμνους.
Μια μέρα ο αρχιεργάτης, που δούλευε ψηλά σε σκαλωσιά, ζήτησε νερό. Ένας εργάτης του πρότεινε μια στάμνα αλλά την ίδια στιγμή έχασε την ισορροπία του κι έπεσε από τη σκαλωσιά. Πέφτοντας φώναξε: "Μυρτιδιώτισσα μου!". Κι η Θεοτόκος θαυματούργησε, γιατί ο εργάτης βρέθηκε όρθιος στο έδαφος και αβλαβής, κρατώντας τη στάμνα γεμάτη νερό.