 |
| Ο Αριστοτέλης διδάσκει τον Αλέξανδρο |
...αφ’ ενός για να συντηρείται με τα χρήματα τους η φρουρά του καθεστώτος,
και αφ’ ετέρου για να είναι απασχολημένοι οι πολίτες και να μην τους μένει
χρόνος για επιβουλές.
Σε αυτό το αποτέλεσμα αποβλέπει τόσο η επιβολή μεγάλων φόρων,
η απορρόφηση των περιουσιών των πολιτών, όσο και η κατασκευή μεγάλων
έργων που εξαντλούν τα δημόσια οικονομικά….»
"Σοβαρότατο θέμα για κάθε πολίτευμα γενικά είναι με τους νόμους και τα
υπόλοιπα μέτρα να μην είναι δυνατόν να πλουτίσουν οι άρχοντες."
Και τούτο πρέπει να τηρείται κυρίως στα ολιγαρχικά πολιτεύματα" γιατί ο κόσμος
ο πολύς δεν αγανακτεί τόσο επειδή δεν παίρνει αξιώματα, αντίθετα ευχαριστιέται
όταν είναι ελεύθερος να ασχολείται με τις δικές του υποθέσεις, αγανακτεί όταν
νομίζει ότι οι άρχοντες κλέβουν το δημόσιο χρήμα, γιατί τότε ο λαός λυπάται και
για τα δυο, δηλαδή τόσο για το ότι δεν συμμετέχει στην εξουσία, όσο και για το ότι
δεν συμμετέχει στα κέρδη."[1]
"Μπορούμε να ισχυριστούμε πως οι περισσότεροι τύραννοι προήλθαν
από τους δημαγωγούς, αφού κέρδισαν την εμπιστοσύνη του λαού,
κατηγορώντας τους προνομιούχους.
Έτσι ορισμένες τυραννίδες επικράτησαν όταν οι πόλεις έγιναν πιο πολυάνθρωπες,
ενώ άλλες νωρίτερα, επειδή οι βασιλείς παρέβησαν τους παραδοσιακούς νόμους
και επιδίωξαν μεγαλύτερη απολυταρχία.
Αλλες δημιουργήθηκαν από άτομα που πήραν αξιώματα με εκλογή
(αφού τα χρόνια τα παλιά τα δημοκρατικά πολιτεύματα έκαναν
μακρόχρονες τις θητείες των θρησκευτικών και πολιτικών αρχόντων).
Άλλες πάλι γεννήθηκαν μέσα από τα ολιγαρχικά πολιτεύματα, αφού τα τελευταία αναδείκνυαν ένα μόνο ανώτατο άρχοντα.
Με όλες τούτες τις συνθήκες εύκολα γινόταν κάποιος τύραννος, φτάνει να το ήθελε,
αφού η βασιλεία και τα αξιώματα του έδιναν τη δυνατότητα." [2]
"Ο τύραννος επιδιώκει τις απολαύσεις, ενώ ο βασιλιάς να κάνει καλό.
Γι' αυτό χαρακτηριστικό πλεονέκτημα του τυράννου είναι τα χρήματα, ενώ
του βασιλιά οι τιμές.
Αλλά και τη φρουρά του βασιλιά την αποτελούν πολίτες, ενώ του
τυράννου μισθοφόροι.
Είναι φανερό ότι η τυραννίδα περιέχει όλα τα κακά της δημοκρατίας και
της ολιγαρχίας.
Από την ολιγαρχία έχει την επιδίωξη του πλούτου (γιατί έτσι μόνο εξασφαλίζει
τη διατήρηση και την τρυφηλότητα) και την έλλειψη εμπιστοσύνης προς τον λαό
(γι' αυτό του παίρνει τα όπλα, φέρεται άσχημα στο πλήθος, βασανίζει τους πολίτες, εξαναγκάζοντάς τους να φεύγουν για άλλους τόπους).
Τούτα είναι ελαττώματα τόσο της τυραννίδας όσο και της ολιγαρχίας.
Κι από την ακραία όμως δημοκρατία η τυραννίδα έχει πάρει τη δίωξη των επιφανών
και την κρυφή και φανερή εξόντωσή τους και την εξόριση τους, αφού τους θεωρεί αντιπάλους και εμπόδιο στην εξουσία.
Γιατί σ'αυτούς οφείλονται συνήθως οι προσπάθειες ανατροπής, αφού
υπάρχουν άλλοι που θέλουν να ανεβούν στην εξουσία κι άλλοι που δεν
ανέχονται να είναι δούλοι." [3]
"Οι τυραννίδες επιβιώνουν με δυο τελείως αντίθετους τρόπους- ο ένας είναι
γνωστός από την παράδοση και μ' αυτόν κυβερνούν οι περισσότεροι τύραννοι
λέγεται ότι τα περισσότερα μέτρα τα θεσμοθέτησε ο Περίανδρος ο Κορίνθιος.
Πολλά παρόμοια στοιχεία όμως υπάρχουν και στη βασιλεία των Περσών.
Μερικά από εκείνα που χρησιμοποιεί η τυραννίδα για να διατηρηθεί όσο θέλει,
τα έχουμε αναφέρει παλιότερα' δηλαδή τον περιορισμό των πολιτών που
υπερέχουν , τον αφανισμό των γενναίων και μεγαλοφρόνων,
την κατάργηση των συσσιτίων, των εταιριών, της παιδείας και όλων
των σχετικών.
Πρέπει ιδιαίτερα να προφυλάγονται από τη γενεσιουργό αιτία δυο παραγόντων"
του αδέσμευτου φρονήματος και της αμοιβαίας εμπιστοσύνης.
Πρέπει ακόμα να μην τους αφήνουν να ιδρύουν φιλοσοφικές σχολές και κάθε άλλο
είδος πνευματικού ομίλου.
Γενικά οι τύραννοι πρέπει να κάνουν το παν ώστε ο ένας πολίτης να μην
ξέρει τον άλλο (γιατί η γνωριμία μεταξύ των ανθρώπων καλλιεργεί την εμπιστοσύνη)" [4]
"Εκτός από τα παραπάνω μπορούμε να αναφέρουμε και άλλα περσικά και
βαρβαρικά μέτρα της τυραννίδας (όλα στοχεύουν σ' ένα σκοπό) να μην
τους διαφεύγει τι λένε και τι κάνουν οι αρχόμενοι και να υπάρχουν
κατάσκοποι όπως στις Συρακούσες έχουν τις γυναίκες που λέγονται «ποταγωγίδες»
και τους ωτακουστές, που έστελνε ο Ιέρων σε όλες τις φιλικές και πολιτικές
συγκεντρώσεις (από φόβο για τους ανθρώπους εκείνους οι άνθρωποι δεν μπορούσαν
να εκφραστούν ελεύθερα κι αν εκφραστούν ελεύθερα, περνούν λιγότερο
απαρατήρητοι).
Άλλη μέθοδος των τυράννων είναι να συκοφαντούν και να προκαλούν φιλονικία
μεταξύ φίλων, μεταξύ του λαού και των επιφανών, και μεταξύ των πλουσίων.
Μια μέθοδος των τυράννων είναι να φτωχαίνουν τους αρχόμενους
επιβάλλοντας φόρους, ώστε οι φρουροί τους να συντηρούνται με
δικά τους έξοδα, και για να μη διαθέτουν χρόνο για συνωμοσίες
εναντίον τους, αφού για να συντηρήσουν την οικογένεια πρέπει
να δουλέψουν.
Παράδειγμα οι Πυραμίδες της Αιγύπτου, τα αφιερώματα των Κυψελιδών,
ο ναός του Ολύμπιου Δία από τον Πεισίστρατο και τους γιους του στην Αθήνα
και τα έργα του Πολυκράτη στη Σάμο (όλα στον ίδιο σκοπό αποβλέπουν,
στην απασχόληση και τη φτώχεια των αρχομένων).
Αλλο παράδειγμα είναι οι υψηλοί φόροι στις Συρακούσες (την εποχή του
Διονυσίου οι πολίτες πλήρωναν σε πέντε χρόνια όλη την περιουσία τους για φόρο86).
Ο τύραννος είναι και φιλοπόλεμος, για δυο λόγους κρατά τους πολίτες απασχολημένους και χρειάζονται κι αρχηγό.
Τη βασιλεία τη σώζουν οι πιστοί οπαδοί, ενώ χαρακτηριστικό της τυραννίδας
είναι ότι δεν εμπιστεύεται τους φίλους, γιατί ενώ όλοι οι πολίτες επιθυμούν
την κατάλυση μόνο αυτοί μπορούν να την πετύχουν." [5]
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ ΠΟΛΙΤΙΚΑ
ΒΙΒΛΙΟ V
[1] 1308b -30~35
[2] 1310b -15~20
[3] 1311a - 0~10
[4] 1311a -30~40
[5] 1313b - 0~25
Τα Πολιτικά είναι σύγγραμμα τού Αριστοτέλη,σε οκτώ βιβλία, με θέμα
την επιστήμη της πολιτικής ζωής.
Το θέμα προσεγγίζεται από την άποψη της πόλης - πολιτείας, θεωρώντας
πως είναι εκείνη που συντελεί στην πληρέστερη ζωή του πολίτη.
Τα βιβλία V και VI των "Πολιτικών" αποτελούν, τουλάχιστον από μεθοδολογική άποψη, σημαντική μεταβολή προοπτικής σε σχέση π.χ. με τα βιβλία VII και VIII.
Το ερώτημα για το ποιο είναι το καλύτερο πολίτευμα δεν παραμερίζεται, αλλά ως
καλύτερο πολίτευμα θεωρείται από τον Αριστοτέλη αυτό που είναι περισσότερο προφυλαγμένο από ανατρεπτικές κινήσεις.
Η ύπαρξη ενός τέτοιου πολιτεύματος εξαρτάται όχι μόνο από την επιστήμη αλλά
και από εξωτερικούς όρους, όπως είναι η γεωγραφική θέση της πόλης,
οι διαθέσιμοι πόροι, και άλλους ανεξάρτητους από την ανθρώπινη θέληση.
Το ερώτημα για το καλύτερο πολίτευμα φαίνεται να είναι απαλλαγμένο
από ουτοπικά και δεοντολογικά στοιχεία.[...]
*από τον πρόλογο του βιβλίου
Ο Αριστοτέλης ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες φιλοσόφους,
ερευνητές και διανοητές.
Γεννήθηκε στα Στάγειρα της Χαλκιδικής απ' το γιατρό Νικόμαχο και τη Φαιστίδα
το 385 π.Χ. Ακολούθησε το χρησμό του Μαντείου των Δελφών -του Πυθοί θεού
χρήσαντος αυτώ φιλοσοφείν Αθήνησι- σπούδασε φιλοσοφία υπό τον Πλάτωνα
στην Αθήνα και δίδαξε στην Ακαδημία (367 - 384 π.Χ.). Το 348 π.Χ.,
μετά το θάνατο του Πλάτωνα, πήγε μαζί με τον Ξενοκράτη στον Άσσο
της Μικράς Ασίας και δίδαξε φιλολσοφία και επιστημονικά μαθήματα σε ευρύ
κύκλο ακροατών.
Το 345 π.Χ. ίσως ύστερα από πρόσκληση του Θεοφράστου, εγκαταστάθηκε
στη Μυτιλήνη και έμεινε εκεί διδάσκων μέχρι το 342 π.Χ., που ο Φίλιππος
του ανέθεσε τη διαπαιδαγώγηση του δεκατριετούς τότε Αλεξάνδρου.
Το 336 π.Χ., μετά το θάνατο του Φιλίππου, επανήλθε στην Αθήνα και το 335 π.Χ.,
ίδρυσε μεταξύ Λυκαβηττού και Ιλισσού το "Λύκειο" που εκλήθη και "περίπατος"
λόγω των πολλών στοών του Μεγάρου.
Το 323 π.Χ., μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, απεσύρθη στην Χαλκίδα,
την πατρίδα της μητέρας του, όπου και πέθανε από στομαχικό νόσημα το 322 π.Χ.
Τα περισσότερα έργα του Αριστοτέλη έχουν απωλεσθεί.
Αυτά που έχουν διασωθεί διακρίνονται σε λογικά, φυσικά, βιολογικά, ψυχολογικά, μεταφυσικά, ηθικά, πολιτικά, τεχνολογικά και προβλήματα.
υπόλοιπα μέτρα να μην είναι δυνατόν να πλουτίσουν οι άρχοντες."
Και τούτο πρέπει να τηρείται κυρίως στα ολιγαρχικά πολιτεύματα" γιατί ο κόσμος
ο πολύς δεν αγανακτεί τόσο επειδή δεν παίρνει αξιώματα, αντίθετα ευχαριστιέται
όταν είναι ελεύθερος να ασχολείται με τις δικές του υποθέσεις, αγανακτεί όταν
νομίζει ότι οι άρχοντες κλέβουν το δημόσιο χρήμα, γιατί τότε ο λαός λυπάται και
για τα δυο, δηλαδή τόσο για το ότι δεν συμμετέχει στην εξουσία, όσο και για το ότι
δεν συμμετέχει στα κέρδη."[1]
"Μπορούμε να ισχυριστούμε πως οι περισσότεροι τύραννοι προήλθαν
από τους δημαγωγούς, αφού κέρδισαν την εμπιστοσύνη του λαού,
κατηγορώντας τους προνομιούχους.
Έτσι ορισμένες τυραννίδες επικράτησαν όταν οι πόλεις έγιναν πιο πολυάνθρωπες,
ενώ άλλες νωρίτερα, επειδή οι βασιλείς παρέβησαν τους παραδοσιακούς νόμους
και επιδίωξαν μεγαλύτερη απολυταρχία.
Αλλες δημιουργήθηκαν από άτομα που πήραν αξιώματα με εκλογή
(αφού τα χρόνια τα παλιά τα δημοκρατικά πολιτεύματα έκαναν
μακρόχρονες τις θητείες των θρησκευτικών και πολιτικών αρχόντων).
Άλλες πάλι γεννήθηκαν μέσα από τα ολιγαρχικά πολιτεύματα, αφού τα τελευταία αναδείκνυαν ένα μόνο ανώτατο άρχοντα.
Με όλες τούτες τις συνθήκες εύκολα γινόταν κάποιος τύραννος, φτάνει να το ήθελε,
αφού η βασιλεία και τα αξιώματα του έδιναν τη δυνατότητα." [2]
"Ο τύραννος επιδιώκει τις απολαύσεις, ενώ ο βασιλιάς να κάνει καλό.
Γι' αυτό χαρακτηριστικό πλεονέκτημα του τυράννου είναι τα χρήματα, ενώ
του βασιλιά οι τιμές.
Αλλά και τη φρουρά του βασιλιά την αποτελούν πολίτες, ενώ του
τυράννου μισθοφόροι.
Είναι φανερό ότι η τυραννίδα περιέχει όλα τα κακά της δημοκρατίας και
της ολιγαρχίας.
Από την ολιγαρχία έχει την επιδίωξη του πλούτου (γιατί έτσι μόνο εξασφαλίζει
τη διατήρηση και την τρυφηλότητα) και την έλλειψη εμπιστοσύνης προς τον λαό
(γι' αυτό του παίρνει τα όπλα, φέρεται άσχημα στο πλήθος, βασανίζει τους πολίτες, εξαναγκάζοντάς τους να φεύγουν για άλλους τόπους).
Τούτα είναι ελαττώματα τόσο της τυραννίδας όσο και της ολιγαρχίας.
Κι από την ακραία όμως δημοκρατία η τυραννίδα έχει πάρει τη δίωξη των επιφανών
και την κρυφή και φανερή εξόντωσή τους και την εξόριση τους, αφού τους θεωρεί αντιπάλους και εμπόδιο στην εξουσία.
Γιατί σ'αυτούς οφείλονται συνήθως οι προσπάθειες ανατροπής, αφού
υπάρχουν άλλοι που θέλουν να ανεβούν στην εξουσία κι άλλοι που δεν
ανέχονται να είναι δούλοι." [3]
"Οι τυραννίδες επιβιώνουν με δυο τελείως αντίθετους τρόπους- ο ένας είναι
γνωστός από την παράδοση και μ' αυτόν κυβερνούν οι περισσότεροι τύραννοι
λέγεται ότι τα περισσότερα μέτρα τα θεσμοθέτησε ο Περίανδρος ο Κορίνθιος.
Πολλά παρόμοια στοιχεία όμως υπάρχουν και στη βασιλεία των Περσών.
Μερικά από εκείνα που χρησιμοποιεί η τυραννίδα για να διατηρηθεί όσο θέλει,
τα έχουμε αναφέρει παλιότερα' δηλαδή τον περιορισμό των πολιτών που
υπερέχουν , τον αφανισμό των γενναίων και μεγαλοφρόνων,
την κατάργηση των συσσιτίων, των εταιριών, της παιδείας και όλων
των σχετικών.
Πρέπει ιδιαίτερα να προφυλάγονται από τη γενεσιουργό αιτία δυο παραγόντων"
του αδέσμευτου φρονήματος και της αμοιβαίας εμπιστοσύνης.
Πρέπει ακόμα να μην τους αφήνουν να ιδρύουν φιλοσοφικές σχολές και κάθε άλλο
είδος πνευματικού ομίλου.
Γενικά οι τύραννοι πρέπει να κάνουν το παν ώστε ο ένας πολίτης να μην
ξέρει τον άλλο (γιατί η γνωριμία μεταξύ των ανθρώπων καλλιεργεί την εμπιστοσύνη)" [4]
"Εκτός από τα παραπάνω μπορούμε να αναφέρουμε και άλλα περσικά και
βαρβαρικά μέτρα της τυραννίδας (όλα στοχεύουν σ' ένα σκοπό) να μην
τους διαφεύγει τι λένε και τι κάνουν οι αρχόμενοι και να υπάρχουν
κατάσκοποι όπως στις Συρακούσες έχουν τις γυναίκες που λέγονται «ποταγωγίδες»
και τους ωτακουστές, που έστελνε ο Ιέρων σε όλες τις φιλικές και πολιτικές
συγκεντρώσεις (από φόβο για τους ανθρώπους εκείνους οι άνθρωποι δεν μπορούσαν
να εκφραστούν ελεύθερα κι αν εκφραστούν ελεύθερα, περνούν λιγότερο
απαρατήρητοι).
Άλλη μέθοδος των τυράννων είναι να συκοφαντούν και να προκαλούν φιλονικία
μεταξύ φίλων, μεταξύ του λαού και των επιφανών, και μεταξύ των πλουσίων.
Μια μέθοδος των τυράννων είναι να φτωχαίνουν τους αρχόμενους
επιβάλλοντας φόρους, ώστε οι φρουροί τους να συντηρούνται με
δικά τους έξοδα, και για να μη διαθέτουν χρόνο για συνωμοσίες
εναντίον τους, αφού για να συντηρήσουν την οικογένεια πρέπει
να δουλέψουν.
Παράδειγμα οι Πυραμίδες της Αιγύπτου, τα αφιερώματα των Κυψελιδών,
ο ναός του Ολύμπιου Δία από τον Πεισίστρατο και τους γιους του στην Αθήνα
και τα έργα του Πολυκράτη στη Σάμο (όλα στον ίδιο σκοπό αποβλέπουν,
στην απασχόληση και τη φτώχεια των αρχομένων).
Αλλο παράδειγμα είναι οι υψηλοί φόροι στις Συρακούσες (την εποχή του
Διονυσίου οι πολίτες πλήρωναν σε πέντε χρόνια όλη την περιουσία τους για φόρο86).
Ο τύραννος είναι και φιλοπόλεμος, για δυο λόγους κρατά τους πολίτες απασχολημένους και χρειάζονται κι αρχηγό.
Τη βασιλεία τη σώζουν οι πιστοί οπαδοί, ενώ χαρακτηριστικό της τυραννίδας
είναι ότι δεν εμπιστεύεται τους φίλους, γιατί ενώ όλοι οι πολίτες επιθυμούν
την κατάλυση μόνο αυτοί μπορούν να την πετύχουν." [5]
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ ΠΟΛΙΤΙΚΑ
ΒΙΒΛΙΟ V
[1] 1308b -30~35
[2] 1310b -15~20
[3] 1311a - 0~10
[4] 1311a -30~40
[5] 1313b - 0~25
Τα Πολιτικά είναι σύγγραμμα τού Αριστοτέλη,σε οκτώ βιβλία, με θέμα
την επιστήμη της πολιτικής ζωής.
Το θέμα προσεγγίζεται από την άποψη της πόλης - πολιτείας, θεωρώντας
πως είναι εκείνη που συντελεί στην πληρέστερη ζωή του πολίτη.
Τα βιβλία V και VI των "Πολιτικών" αποτελούν, τουλάχιστον από μεθοδολογική άποψη, σημαντική μεταβολή προοπτικής σε σχέση π.χ. με τα βιβλία VII και VIII.
Το ερώτημα για το ποιο είναι το καλύτερο πολίτευμα δεν παραμερίζεται, αλλά ως
καλύτερο πολίτευμα θεωρείται από τον Αριστοτέλη αυτό που είναι περισσότερο προφυλαγμένο από ανατρεπτικές κινήσεις.
Η ύπαρξη ενός τέτοιου πολιτεύματος εξαρτάται όχι μόνο από την επιστήμη αλλά
και από εξωτερικούς όρους, όπως είναι η γεωγραφική θέση της πόλης,
οι διαθέσιμοι πόροι, και άλλους ανεξάρτητους από την ανθρώπινη θέληση.
Το ερώτημα για το καλύτερο πολίτευμα φαίνεται να είναι απαλλαγμένο
από ουτοπικά και δεοντολογικά στοιχεία.[...]
*από τον πρόλογο του βιβλίου
Ο Αριστοτέλης ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες φιλοσόφους,
ερευνητές και διανοητές.
Γεννήθηκε στα Στάγειρα της Χαλκιδικής απ' το γιατρό Νικόμαχο και τη Φαιστίδα
το 385 π.Χ. Ακολούθησε το χρησμό του Μαντείου των Δελφών -του Πυθοί θεού
χρήσαντος αυτώ φιλοσοφείν Αθήνησι- σπούδασε φιλοσοφία υπό τον Πλάτωνα
στην Αθήνα και δίδαξε στην Ακαδημία (367 - 384 π.Χ.). Το 348 π.Χ.,
μετά το θάνατο του Πλάτωνα, πήγε μαζί με τον Ξενοκράτη στον Άσσο
της Μικράς Ασίας και δίδαξε φιλολσοφία και επιστημονικά μαθήματα σε ευρύ
κύκλο ακροατών.
Το 345 π.Χ. ίσως ύστερα από πρόσκληση του Θεοφράστου, εγκαταστάθηκε
στη Μυτιλήνη και έμεινε εκεί διδάσκων μέχρι το 342 π.Χ., που ο Φίλιππος
του ανέθεσε τη διαπαιδαγώγηση του δεκατριετούς τότε Αλεξάνδρου.
Το 336 π.Χ., μετά το θάνατο του Φιλίππου, επανήλθε στην Αθήνα και το 335 π.Χ.,
ίδρυσε μεταξύ Λυκαβηττού και Ιλισσού το "Λύκειο" που εκλήθη και "περίπατος"
λόγω των πολλών στοών του Μεγάρου.
Το 323 π.Χ., μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, απεσύρθη στην Χαλκίδα,
την πατρίδα της μητέρας του, όπου και πέθανε από στομαχικό νόσημα το 322 π.Χ.
Τα περισσότερα έργα του Αριστοτέλη έχουν απωλεσθεί.
Αυτά που έχουν διασωθεί διακρίνονται σε λογικά, φυσικά, βιολογικά, ψυχολογικά, μεταφυσικά, ηθικά, πολιτικά, τεχνολογικά και προβλήματα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.