Μνήμη του αγίου Αλεξάνδρου Σβίρ 30 Αυγούστου

H εύρεση των εκπληκτικά άφθαρτων τιμίων λειψάνων του Αγίου Αλεξάνδρου Σβιρ (ΦΩΤΟ)

  30 Αυγούστου   η Ρωσσική Εκκλησία τιμά την μνήμη του αγίου Αλεξάνδρου Σβίρ, ενός μεγάλου αγίου, που όλο και περισσότερο γίνεται γνωστός και στην Ελλάδα. Ο άγιος γεννήθηκε το 1448 και εκοιμήθη το 1533. Ανακηρύχθηκε άγιος μόλις 14 χρόνια μετά την κοίμησή του, το 1547.

 

 Συμπληρώθηκαν εκατό  χρόνια από τότε που οι μπολσεβίκοι εμφανίστηκαν στην Μονή Σβίρ και στήν λειψανοθήκη του αγίου Αλεξάνδρου, τον Ιανουάριο του 1918, αφού είχαν καταλάβει το μεγαλύτερο μέρος της Βόρειας Θηβαΐδας της Ρωσσίας, την περιοχή γύρω από το Ολονέτς και το Λοντεΐνογιε Πόλιε. Το λείψανο του αγίου, που παρέμενε σε εκπληκτική κατάσταση αφθαρσίας μετά από 500 σχεδόν χρόνια, ήταν ένα μεγάλο εμπόδιο για αυτούς, καθώς μόνο του ήταν αρκετό για να ακυρώσει την αντιθρησκευτική προπαγάνδα τους. Στήν συγκεκριμένη περίπτωση όμως παραδόξως δεν μπορούσαν να προκαλέσουν καμία βλάβη στα λείψανα του αγίου ούτε να τα απομακρύνουν.

Οι κομμουνιστές έκαναν πολλές προσπάθειες και μόνο στην έκτη απόπειρά τους κατάφεραν να απομακρύνουν τα άφθαρτα λείψανα του αγίου Αλεξάνδρου, στις 20 Δεκεμβρίου του 1918. Η βεβήλωση του λειψάνου του αγίου Αλεξάνδρου εγκαινίασε μία εκστρατεία δυσφημίσεως, βεβηλώσεως και εκκαθαρίσεως των αγίων λειψάνων, η οποία συνεχίστηκε από το 1919 μέχρι το 1922, περίοδο κατά την οποία κλάπηκαν απο το νέο αθεϊστικό καθεστώς τα λείψανα 63 Ρώσσων αγίων για να υποβληθούν σε «επιστημονικές έρευνες», να εκτεθούν σε αντιθρησκευτικά μουσεία σαν «μούμιες» ή δήθεν «ψεύτικα» ή ακόμη και να καταστραφούν.
 Την ίδια περίοδο ολόκληρη η βόρεια περιοχή της Ρωσσίας μετατράπηκε σε ένα απέραντο στρατόπεδο συγκεντρώσεως για τους «εχθρούς του λαού». Η Βόρεια Θηβαΐδα βεβηλώθηκε και μολύνθηκε, αλλά ταυτόχρονα αγιάστηκε, καθώς έγινε ένας από τους πολλούς «Γολγοθάδες» της Ρωσσίας. Η Μονή Αγίου Αλεξάνδρου Σβίρ είχε την τύχη των περισσοτέρων μονών της περιοχής: μετατράπηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης, γνωστό με την ονομασία «Σβίρλαγκ». Στη συνέχεια έγινε διαδοχικά άσυλο αναπήρων πολέμου, ορφανοτροφείο, τεχνική σχολή και εγκαταστάσεις στρατιωτικών μονάδων. Τελικά, το τμήμα της μονής που τιμάται στο όνομα της Αγίας Τριάδος, μετατράπηκε σε ψυχιατρική κλινική, τμήμα της οποίας διατηρούνταν μέχρι πρόσφατα.

 Κατά την ίδια περίοδο η Μονή υπέφερε πολύ. Ωστόσο ο Θεός δεν επέτρεψε να χαθούν τα λείψανα του μεγάλου αγίου. Αφού κατασχέθηκαν από τους μπολσεβίκους, τα λείψανα του αγίου Αλεξάνδρου μεταφέρθηκαν πρώτα στο Λοντεΐνογιε Πόλιε. Η τοπική επιτροπή της Τσεκά (= μυστικές υπηρεσίες του καθεστώτος) ζήτησε να διεξαχθεί έρευνα για την γνησιότητα των λειψάνων. Τα έδωσαν να εξεταστούν από Σοβιετικούς επιστήμονες, με την ελπίδα ότι θα αποδεικνύονταν πλαστά, για να δείξουν έτσι ότι ήταν μία κατασκευασμένη απάτη από την Εκκλησία για να ξεγελά τους πιστούς. Όμως, πρός μεγάλη αμηχανία των μπολσεβίκων, τα ευρήματά τους επιβεβαίωσαν μόνο ό,τι είχε καταγραφεί στην πρώτη εύρεση των λειψάνων του αγίου, το 1641: αυτός ήταν πραγματικά ο άγιος Αλέξανδρος και το σώμα του παρέμενε άφθαρτο σε εκπληκτικό βαθμό. Το δέρμα του ήταν φωτεινό στο χρώμα και μαλακό. Τα χαρακτηριστικά του προσώπου του μπορούσαν να διακριθούν καθαρά και παρουσίαζαν σημαντική ομοιότητα με τις εικόνες του αγίου, που αγιογραφήθηκαν μεταξύ του 16ου και του 18ου αιώνα. Ένας Ακαδημαϊκός, ο Πέτρος Πέτροβιτς Ποκρίσκιν, δεν δίστασε, μέσα σε εκείνη την περίοδο των διωγμών και του τρόμου, να γράψει την αλήθεια, απαντώντας στην ερώτηση των Τσεκιστών:

«Αναγνωρίζοντας ότι τα λείψανα του αγίου Αλεξάνδρου του Σβιρ είναι αναμφίβολα ιστορικά κειμήλια, η θέση των οποίων θα πρέπει να βρίσκεται σε μία εκκλησία, ζητούμε να ληφθούν μέτρα για την διάσωση αυτού του εθνικού ιστορικού θησαυρού».
 Είναι γνωστό ότι ο επιστήμονας αυτός δεν μπόρεσε να αντέξει την φρίκη εκείνης της περιόδου. Αποσύρθηκε σε μοναστήρι της επισκοπής Νίζεγκοροντ, από το οποίο έγραψε ότι αρνείται όλα τα επιστημονικά αξιώματα και τιμές. Η ζωή του ως μοναχού ήταν πάντως σύντομη: πέθανε το 1922, κατά τη διάρκεια μιας επιδημίας τύφου.

Από το Λοντεΐνογιε Πόλιε τα λείψανα μεταφέρθηκαν στην Αγία-Πετρούπολη. Την ίδια περίοδο εκδόθηκε μία ντιρεκτίβα από την Επιτροπή Δικαιοσύνης, όλα τα λείψανα να τοποθετηθούν σε μουσεία. Τα λείψανα του αγίου Αλεξάνδρου μεταφέρθηκαν στο ανατομικό μουσείο της πόλεως, το οποίο βρισκόταν στην Στρατιωτική Ιατρική Ακαδημία. Εκεί τοποθετήθηκαν σε έκθεση, αλλά έμειναν ακατάγραφα, σε μία ολοφάνερη προσπάθεια των υπαλλήλων νά κρύψουν την παρουσία τους. Το ίδιο διάστημα έγιναν απόπειρες να εκτεθούν στο κοινό πλαστά λείψανα του αγίου, τα οποία δεν είχαν καμία ομοιότητα με την ιστορική περιγραφή του, στο πλαίσιο της εκστρατείας του καθεστώτος να δυσφημίσει την Εκκλησία, αλλά οι προσπάθειες αυτές έπεσαν στο κενό. Χάρη σε κάποιον μη «στρατευμένο ἀθεϊστή» επιστήμονα, τον Β. Ν. Τόνκοφ, τα άγια λείψανα παρέμειναν στην Στρατιωτική Ιατρική Ακαδημία της Αγίας Πετρούπολης, σχεδόν ξεχασμένα. Εκεί διατηρήθηκαν για οκτώ σχεδόν δεκαετίες, περιμένοντας την στιγμή που η θεία Πρόνοια θα τα επέστρεφε στους πιστούς.

Στις 14 Ιουνίου 1997, έξι σχεδόν έτη μετά την κατάρρευση του κομμουνιστικού ολοκλη ρωτισμού στην Ρωσσία, επιστράφηκε στην Εκκλησία το επ’ ονόματι της Μεταμορφώσεως τμήμα της Μονής του Αγίου Αλεξάνδρου Σβίρ. Από το άλλο τμήμα της Μονής, αυτό της Αγίας Τριάδος, επιστράφηκε μόνο ένα μέρος, στις 22 Σεπτεμβρίου 1998.
 Η έρευνα για τα άγια λείψανα του οσίου Αλεξάνδρου ξεκίνησε το 1997, με την ευλογία του μητροπολίτη της Αγίας Πετρούπολης Βλαδίμηρου. Τα περισσότερα έγγραφα από την σοβιετική περίοδο είχαν χαθεί ή είχαν καταστραφεί. Όμως οι προσευχές και οι ερευνητικές προσπάθειες των αδελφών της γυναικείας Μονής Αγίας Σκέπης Τερβένιτσι, υπό την καθοδήγηση του πνευματικού πατρός τους ηγουμένου Λουκιανού (Κουτσένκο), μετέπειτα ηγουμένου της Μονής Αγίου Αλεξάνδρου Σβιρ, στο τέλος ανταμείφθηκαν. Όταν εξετάστηκαν τα λείψανα, συμφωνούσαν απόλυτα με την αρχική περιγραφή που υπήρχε από την πρώτη ανακάλυψη των λειψάνων, το 1641. Ήταν άφθαρτα στον ίδιο βαθμό, όσο και πριν την κατάσχεσή τους. Σύμφωνα με τους ειδικούς ανθρωπολόγους και εθνολόγους, τα λείψανα ανήκαν σε άνδρα από τον λαό των Βεπ, δηλαδή μίας πολύ μικρής φυλετικής ὁμάδας φιλλανδικῆς καταγωγής, που εντοπίζεται ακριβώς στην περιοχή όπου γεννήθηκε ο άγιος Αλέξανδρος και όπου αργότερα έκτισε το μοναστήρι του.
 Εν τέλει, αφού αποδείχθηκε πέρα από κάθε αμφιβολία η ταυτότητα του αγίου, ο μητροπολίτης Βλαδίμηρος έδωσε την ευλογία του για να μεταφερθούν τα χαριτόβρυτα λείψανα στον ναό των αγίων μαρτύρων Σοφίας, και των θυγατέρων της Πίστεως, Ελπίδος και Αγάπης, και να εκτεθούν για τέσσερις μήνες σε προσκύνημα πριν την επιστροφή τους στο μοναστήρι, στο σπίτι του αγίου.
  Πριν τα άγια λείψανα μεταφερθούν στον ναό, τελέστηκε μία Παράκληση στην εξεταστική αίθουσα της Ιατρικῆς Ακαδημίας. Πρός έκπληξη και πνευματική ευφροσύνη των παρόντων, από τα χέρια και τα πόδια του αγίου άρχισαν να ρέουν σταγόνες ευώδους μύρου, σαν να έλεγε ο άγιος: «Ναι, σας ακούω. Εγώ είμαι!». Η έκχυσις αυτή της χάριτος συνεχίστηκε και όταν τα άγια λείψανα μεταφέρθηκαν στον ναό. Η ευωδία του μύρου, σαν να προερχόταν από πολλά άνθη, ήταν τόσο έντονη, ώστε προσείλκυσε μέχρι και μέλισσες στα πόδια του αγίου!
 Ο ιερέας Αλέξιος Γιάνγκ (μετέπειτα Ιερομόναχος Αμβρόσιος) από την Αμερική βρισκόταν στην Αγία Πετρούπολη, όταν εκτέθηκαν εκεί τα άγια λείψανα. Περιγράφοντας την εμπειρία που έζησε κατά την προσκύνηση των αγίων λειψάνων, ο προσκυνητής έγραψε:

«Με έκπληξη είδα ότι ο άγιος όχι μόνο ήταν άφθαρτος, αλλά και το δέρμα του δεν είχε καθόλου μαυρίσει από το πέρασμα πέντε σχεδόν αιώνων· ήταν τόσο λευκό όσο ενός σημερινού ζωντανού ανθρώπου. Καθώς ασπάστηκα τα γυμνά πόδια του, μπόρεσα να δω το θαυμαστό μύρο να σχηματίζεται, σαν σταγόνες από παχύ μέλι, μεταξύ των δακτύλων».

Εικόνες του αγίου που ευλογήθηκαν επάνω στην λειψανοθήκη άρχισαν επίσης να αναδίδουν είτε μύρο είτε ευωδία. Δόκιμος της Μονής Αγίου Αλεξάνδρου Σβίρ στεκόταν συνεχώς στην λειψανοθήκη, παρατηρώντας και σημειώνοντας όχι μόνο την ποσότητα της ροής του μύρου, αλλά και τις θαυμαστές θεραπείες που έλαβαν εκεί χώρα. Άνθρωποι θεραπεύτηκαν από ποικίλες ασθένειες: παράλυση, καρκίνο, δερματικές και οστεϊκές παθήσεις. Δαιμονισμένοι ελευθερώθηκαν.
Από την στιγμή που τα άγια λείψανα μεταφέρθηκαν στην Μονή του Αγίου Αλεξάνδρου Σβίρ τον Νοέμβριο του 1998, συνέχισαν να συμβαίνουν θεραπείες ενώπιόν τους. Η ροή του μύρου επίσης συνεχίζεται περιοδικώς. Έχει παρατηρηθεί ότι το θαύμα αυτό εντείνεται, όταν φτάνουν ομάδες προσκυνητών, στις οποίες δεν υπάρχουν μόνο πιστοί, αλλά και άνθρωποι που αμφιβάλλουν. Μέχρι σήμερα το μοναστήρι καταγράφει τα θαύματα που έλαβαν χώρα διά των λειψάνων του αγίου τού Θεοῦ. Διάχυτη είναι η παράδοση ότι ο Θεός έχει διατηρήσει τα άγια λείψανα σε τόσο θαυμαστό βαθμό αφθαρσίας, επειδή ο σήμερα εορταζόμενος άγιος Αλέξανδρος είναι ο μόνος άγιος, μετά τον πατριάρχη Αβραάμ, που έχει ἀξιωθεί επίσκεψη της Αγίας Τριάδος με την μορφή των τριών αγγέλων. Κατά την επίσκεψη αυτήν, οι Τρεις Άγγελοι άγγιξαν τον άγιο και το άγγιγμα αυτό μετέδωσε ολοφάνερα στό σώμα του αγίου την αφθαρσία.

*περιοδικό “The Orthodox Word” 

 agioritikovima.gr