Τέσσερις μοναχοί του Άγιου Όρους προσέφυγαν στο ΣτΕ: Ζητούν την κατάργηση του αστυνομικού τμήματος.

Στην προσφυγή τους σημειώνουν πως στη χερσόνησο του Άθω παρατηρείται μηδενική εγκληματικότητα και δεν δικαιολογείται αυξημένη αστυνομική παρουσία

Τέσσερις μοναχοί του Αγίου Όρους, που εγκαταβιούν σε διαφορετικά κελλιά της μοναστικής Πολιτείας, κατέθεσαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας αίτηση ακύρωσης της απόφασης με την οποία ιδρύθηκε και ήδη λειτουργεί Αστυνομική Διεύθυνση στη χερσόνησο του Άθω.

Υποστηρίζουν ότι η λειτουργία της συγκεκριμένης υπηρεσίας που υπάγεται απ’ ευθείας στο αρχηγείο της ΕΛ.ΑΣ. είναι αντισυνταγματική και παραβιάζεται το Αυτοδιοίκητο του Αγίου Όρους, καθώς σύμφωνα με τον Καταστατικό Χάρτη το μέχρι πρότινος αστυνομικό τμήμα των Καρυών και οι αρμοδιότητές του υπαγόταν στον πολιτικό διοικητή του Αγίου Όρους, δηλαδή στο υπουργείο Εξωτερικών. Τονίζουν ότι το Περιβόλι της Παναγιάς με την απόφαση ίδρυσης της διευρυμένης αστυνομικής υπηρεσίας αντιμετωπίζεται ως κοινό τμήμα της περιφέρειας και όχι ως αυτοδιοίκητη αυτοτελής περιοχή, σε αντίθεση με όλους τους νόμους και τα διατάγματα.

«Με τις διατάξεις αυτές τροποποιείται θεμελιακά το συνταγματικά κατοχυρωμένο Αυτοδιοίκητο του Αγίου Όρους και στην ουσία καταργείται αυτό, ενώ οι ρυθμίσεις αυτές, σε κάθε περίπτωση λαμβάνονται χωρίς να ληφθεί υπόψη η θέση της Ιεράς Κοινότητας», σημειώνουν οι τέσσερις μοναχοί στην αίτηση ακύρωσης που κατέθεσαν μετά την απόφαση για την ίδρυση της Αστυνομικής Διεύθυνσης και η οποία συζητήθηκε πριν λίγες ημέρες στη διευρυμένη επταμελή σύνθεση του Συμβουλίου της Επικρατείας. «Παραβιάζεται το Αυτοδιοίκητο επειδή επιτρέπεται η άμεση παρέμβαση της αστυνομίας στον Άγιον Όρος», σημείωσε μιλώντας στη Voria.gr ο νομικός εκπρόσωπος των μοναχών που χειρίζεται την υπόθεση Σπύρος Κωνσταντόπουλος.

Στο τυπικό μέρος, οι προσφεύγοντες μοναχοί σημειώνουν ότι με την απόφαση ίδρυσης Αστυνομικής Διεύθυνσης η οποία υπάγεται στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη θίγεται η λειτουργία του Αγίου Όρους. Υποστηρίζουν ότι η απόφαση προσκρούει στο άρθρο 5 του Καταστατικού Χάρτη του Αγίου Όρους, σύμφωνα με το οποίο τη διοίκηση των αστυνομικών δυνάμεων στη χερσόνησο του Άθω έχει ο Πολιτικός Διοικητής, ο οποίος υπάγεται στο υπουργείο Εξωτερικών. «Αποτελεί το Άγιον Όρος μέρος της ελληνικής επικράτειας, ο τρόπος διοίκησης όμως, οφείλει να λαμβάνει υπόψη το Αυτοδιοίκητο, το άβατο και τις θεσμικές και αντικειμενικές ιδιαιτερότητες της μοναστικής Πολιτείας, αξίωση που υλοποιείται μέσω του Καταστατικού Χάρτη, που δεν αποφασίζει αλλά εγκρίνει η ελληνική Βουλή», αναφέρουν στην αίτησή τους, που έχει διασφαλίσει η Voria.gr. Θέτουν ζήτημα παραβίασης του Καταστατικού Χάρτη που ισχύει βάσει του Συντάγματος και η αλλαγή του οποίου απαιτεί τη σύμφωνη γνώμη και των είκοσι μοναστηριών.

Μάλιστα σε νομική μελέτη που συνδέεται με την προσφυγή και υπογράφεται από «αγιορείτες κελλιώτες πατέρες», αφήνουν σαφείς αιχμές για την απόφαση και υποστηρίζουν πως «καταργείται η εξουσία των μονών δυναμένων να εκδίδουν αποφάσεις διοικητικών αρχών του Αγίου Όρους και ουσιαστικά επανέρχεται σε ισχύ το αντισυνταγματικό νομοθετικό διάταγμα 124/1969 της δικτατορίας των Συνταγματαρχών, που μόνον αυτό αποτόλμησε την κατάλυση της νόμιμης εξουσίας των αγιορειτικών διοικητικών οργάνων».

Οι «παρεμβάσεις»

«Οι διατάξεις του νέου νόμου δεν θίγουν τη διάταξη του Καταστατικού Χάρτη του Αγίου Όρους, που ορίζει ότι ο Πολιτικός Διοικητής έχει υπό τις αμέσους διαταγάς του τη δύναμη της αστυνομίας και δεν μπορούν να θίξουν τη διάταξη αυτή, διότι ο Καταστατικός Χάρτης έχει αυξημένη τυπική ισχύ και δεν μπορεί καμιά διάταξη νόμου να τον επηρεάσει, να τον αλλάξει. Δηλαδή υπερισχύει ό,τι ορίζει ο Καταστατικός Χάρτης του Αγίου Όρους», είπε από την πλευρά του στη Voria.gr ο καθηγητής της Ιστορίας των αγιορείτικων θεσμών στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου, Αναστάσιος Νικόπουλος, καθησυχάζοντας τους προσφεύγοντες μοναχούς. Ακόμη ο κ. Νικόπουλος επισημαίνει ότι «πρακτικά πρέπει να κάνουμε την εξής διάκριση ανάμεσα στην τοπική εμβέλεια της αστυνομίας στη χερσόνησο του Αγίου Όρους, δηλαδή την παρουσία της και στα καθήκοντα που ασκεί και στον επιχειρησιακό σχεδιασμό της αστυνομίας, τον οποίο δεν μπορεί να κάνει τοπικά ο διοικητής αλλά μόνον κεντρικά το αρχηγείο. Άλλωστε, η τήρηση της δημόσιας τάξης και ασφάλειας του Αγίου Όρους είναι από τις εξουσίες που δεν τις ασκεί όργανο του Αυτοδιοίκητου του Αγίου Όρους, αλλά η Πολιτεία».

«Πλέον μπορεί να παρεμβαίνει στα θέματα ασφαλείας του Αγίου Όρους απ’ ευθείας η αστυνομία, ενώ με το καθεστώς του Αυτοδιοίκητου αυτή την αρμοδιότητα έχει ο διοικητής», αντιτείνει ο κ. Κωνσταντόπουλος. «Στο Άγιον Όρος υπάρχει ειδικό καθεστώς και καλείται η αστυνομία που έχει εντελώς άλλη λειτουργία να εφαρμόσει ένα ειδικό καθεστώς για το οποίο είναι εντελώς ανίκανη να το κάνει επειδή δεν έχει την εκπαίδευση», συμπλήρωσε.

Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία

Εντύπωση πάντως προξενεί το γεγονός ότι οι τέσσερις μοναχοί που ζήτησαν την ακύρωση της απόφασης με την οποία ιδρύθηκε η Αστυνομική Διεύθυνση Αγίου Όρους, τη συνδέουν με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Στην προσφυγή τους σημειώνουν πως στη χερσόνησο του Άθω παρατηρείται μηδενική εγκληματικότητα και δεν δικαιολογείται αυξημένη αστυνομική παρουσία. Είναι όμως ενδεικτικό αυτό που αναφέρουν: «Η προληπτική ισχυρά αστυνόμευση του Αγίου Όρους για λόγους δημόσιας ασφάλειας εξαιτίας του ρωσοουκρανικού πολέμου δεν είναι ανάλογη του κινδύνου που έχει σημειωθεί στον ελλαδικό χώρο και κυρίως στο έδαφος του Αγίου Όρους. Με τον τρόπο αυτό παραβιάζονται τα δικαιώματα των μοναχών του Αγίου Όρους αλλά όχι μόνον», υπογραμμίζεται στο κείμενο που διασφάλισε η Voria.gr. Και συνεχίζουν τις σχετικές επισημάνσεις με επίκληση της ύπαρξης μοναστηριών διαφορετικών εθνοτήτων (ρωσικό, βουλγαρικό, σερβικό) και τη ρουμανική σκήτη. «Η διαρκώς κλιμακούμενη φιλολογία που, χωρίς καμία ουσιαστική τεκμηρίωση, εμπλέκει τις μονές ή επιμέρους μονές στη ρωσοουκρανική σύρραξη, δεν αποτελεί νόμιμο λόγο δημοσίου συμφέροντος για την περιστολή του ειδικού προνομιακού καθεστώτος», μεταφέρουν στην προσφυγή τους.

Η προβολή του συγκεκριμένου λόγου ως επιχείρημα επισημαίνεται και από τον εισηγητή του Συμβουλίου της Επικρατείας στη συζήτηση της υπόθεσης, ωστόσο αναφέρει ότι δεν προκύπτει τέτοιο στοιχείο. «Από τα στοιχεία του φακέλου και τις απόψεις της Διοίκησης δεν προκύπτει ότι οι προσβαλλόμενες διατάξεις τέθηκαν για τον ανωτέρω λόγο», σημειώνει ο εισηγητής της υπόθεσης που παραθέτει τα επιχειρήματα των δύο πλευρών. «Η νομοθετική πρωτοβουλία πάρθηκε με την έναρξη του πολέμου και αυτό μεταφέρθηκε στους μοναχούς», παρατήρησε σε Voria.gr ο κ. Κωνσταντόπουλος.

Στο υπόμνημα που κατέθεσαν οι τέσσερις μοναχοί κατά τη συζήτηση της υπόθεσης στο ΣτΕ παρέθεσαν μία σειρά από λειτουργίες που κατά την άποψή τους θα παραβιαστούν με τη λειτουργία της Αστυνομικής Διεύθυνσης. Συγκεκριμένα αναφέρουν ότι η νέα υπηρεσία θα ασκεί το σύνολο των αστυνομικών αρμοδιοτήτων χωρίς διάκριση, οι επιθεωρητές Βόρειας Ελλάδας της ΕΛ.ΑΣ. θα ασκούν τον έλεγχο και την εποπτεία, ότι η νέα υπηρεσία θα μπορεί αν συνάπτει μέχρι και συνεργασίες ανεξάρτητα εάν αυτές θίγουν τη λειτουργία του Αγίου Όρους, θα μπορεί να εκδίδει διατάξεις για την περιοχή, θα μπορεί επιχειρησιακά να δραστηριοποιείται οποιαδήποτε υπηρεσία του σώματος και θα μπορούν να εγκαταστήσουν συστήματα παρακολούθησης στους δημόσιους χώρους του.

Πάντως από την πλευρά της Πολιτείας μετά την αίτηση που κατατέθηκε στο ΣτΕ επιχειρήθηκε διόρθωση του Προεδρικού Διατάγματος. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται στο κείμενο του εισηγητή δημοσιεύτηκε νέο Προεδρικό Διάταγμα επ’ αυτού που προέβλεπε την ίδρυση της Αστυνομικής Διεύθυνσης, με την προσθήκη της παραγράφου που αναφέρει ότι «από τις ρυθμίσεις του παρόντος άρθρου δεν θίγονται οι αρμοδιότητες του Πολιτικού Διοικητή του Αγίου Όρους, όπως αυτές ορίζονται». Επίσης η νέα αστυνομική υπηρεσία εγκαινιάστηκε πρόσφατα με τις ευλογίες και την παρουσία της πολιτικής και θρησκευτικής διοίκησης του Αγίου Όρους, στις Καρυές.