Ο μεγάλο άγνωστος οπλαρχηγόs τηs Μακεδονίαs με τα ρασα ΗΓΟΥΜΕΝΟΣ ΕΥΘΥΜΙΟΣ I. M. ΕΣΦΙΓΜΕΝΟΥ

Ελάχιστα στοιχεια είναι γνωστά για τον προσωπικό βίο του Ηγουμένου της Ι.Μ. Εσφιγμένου Ευθυμίου του Μοσχονήσιου. Ο ηγούμενος με καταγωγή από τα Μοσχονήσια διατέλεσε καθοδηγητής της μονής κατά το 1800-1804 και 1806-1833. Εντούτοις πλούσια ήταν η συνεισφορά του στον αγώνα η οποία ευτυχώς διεσώθη για τις επόμενες γενιές. Παρότι στο άγιο Όρος υπήρχε ουδετερότητα, πολλές φορές αναγκαζόντουσαν οι μοναχοί σε εχθροπραξίες με Αγαρηνούς & πειρατές οι οποίοι δρούσαν πάντα υπό την ανοχή των Τούρκων. Η δράση των πρώτων πυρπολικών στον ελλαδικό χώρο σύμφωνα με μαρτυρίες εμφανίζεται στο Αγιο Όρος. Η προσφορά του υπήρξε τεράστια και αποτυπώνεται στην ανάληψη ως «καπετάνιος» - του σώματος των 1000+ μονάχων που μετείχαν στις μάχες της Χαλκιδικής. Κατάφερε και έσπειρε την επαναστατική ιδέα στο άγιο Όρος γράφοντας μέλη στην φιλική εταιρία. Μέχρι τότε ελάχιστοι ήταν φιλικοί και είχαν μυηθεί εκτός του Όρους. Διέθεσε το μοναστήρι στην διάθεση του φίλου του Εμ. Παπά και δεν είναι τυχαίο ότι το πλοίο με όπλα είχε προορισμό στην Ι. Μ. Εσφιγμένου. Υπό την εποπτεία του οι μοναχοί ετοίμαζαν πυρίτιδα, διέθεσαν χρήματα , μετέφεραν με καΐκια πολεμοφόδια και κανόνια & έσκαψαν οχυρωματικά έργα παραμονές τις επαναστάσεως. Μετά την καταστολή της, έπεσε σε δυσμένεια από άλλες μονές υπό τον φόβο αντιποίνων, καταστροφών των μονών και σύλησης προσκυνημάτων. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Χασεκή Χαλήλ Βέη (Οθωμανός διοικητής αγίου όρους) αξίωσε την παράδοση του στην πύλη. Ενημέρωσε έγκαιρα τον επιστήθιο φίλο του Εμ. Παπά για τις προθέσεις κάποιων να τον παραδώσουν στους Τούρκους και διέφυγε μαζί του από το Όρος σε μια προσπάθεια κατευνασμού των Τούρκων. Σήμερα το λάβαρο της επαναστάσεως στην Μακεδονία αποτελεί κειμήλιο που θησαυρίζεται & μπορεί κάποιος να δει στην ηρωική Μονή Εσφιγμένου!