«ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΟ 1821»- Ο Μανιάτης Οπλαρχηγός ΗΛΙΑΣ ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗΣ, (1795-1822)

==================

"Οι Τουρκοι αναγνωρίσαντες τον Ηλίαν Μαυρομιχάλην προσπάθησαν να τον συλλάβουν (κατά την έξοδο από τον μύλο) ζωντανόν, αλλ'ουτος εβύθισε το εγχειρίδιόν του εις το στήθος του και ηυτοκτόνησε".

======================

Ήρωας της Ελληνικής Επανάστασης, γόνος της μανιάτικης οικογένειας των Μαυρομιχαλαίων. Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης τον είχε χαρακτηρίσει «γενναιότατον και στρατηγικώτατον».

Ο Ηλίας Μαυρομιχάλης γεννήθηκε το 1795 στη Μάνη και ήταν πρωτότοκος γιος του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη. Ήταν γνωστός με το παρατσούκλι Μπεζαντές (beyizade, γιος του μπέη στα τουρκικά) για να αντιδιαστέλλεται από τον συνονόματο εξάδελφό του, που έφερε το παρατσούκλι Κατσάκος. Συμμετείχε στην προεπαναστατική συνέλευση των οπλαρχηγών στη Λευκάδα ως εκπρόσωπος της Πελοποννήσου και παρουσιάστηκε στο νησί με την ιδιότητα του καρβουνέμπορου, για να μην κινήσει τις υποψίες των αγγλικών αρχών (30 Ιανουαρίου 1821).

Από την πρώτη στιγμή έλαβε μέρος στον Αγώνα. Έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στην απελευθέρωση της Καλαμάτας (23 Μαρτίου 1821) και συμμετείχε σε πληθώρα πολεμικών συμβουλίων, συντασσόμενος πάντα με την άποψη του Κολοκοτρώνη για την κατά προτεραιότητα κατάληψη της Τριπολιτσάς, που αποτελούσε το διοικητικό κέντρο των κατακτητών στην Πελοπόννησο. Διακρίθηκε στη Μάχη του Βαλτετσίου (12-13 Μαΐου 1821) και συμμετείχε σε διάφορες φάσεις της πολιορκίας της Τριπολιτσάς και του Ακροκορίνθου.

Το καλοκαίρι του 1821 έσπευσε στη Βοιωτία με σώμα Μανιατών, για να βοηθήσει τον Ανδρούτσο στην αντιμετώπιση του Ομέρ Βρυώνη και του Κιοσέ Μεχμέτ. Όταν διορίστηκε αρχηγός των Όπλων της Αττικής, τον Νοέμβριο του 1821, ήταν ήδη ξακουστός ως ο πολέμαρχος με το δωρικό ύφος και την απολλώνια όψη: με σγουρή, ξανθιά χαίτη, γυαλισμένη με μεδουλάρι (αλοιφή φτιαγμένη από μεδούλι και μυρωδικά) και την ίδια στιγμή, στη δεξιά μεριά του σελλαχιού, το ακονισμένο τσεκούρι των Μαυρομιχαλαίων.

Στις αρχές Ιανουαρίου του 1822 δέχθηκε πρόσκληση από τον μητροπολίτη Καρυστίας Νεόφυτου να αναλάβει την αρχηγία της εκστρατείας στη Νότιο Εύβοια για την απελευθέρωση της Καρύστου.

Με 600 Μανιάτες διεκπεραιώθηκε στο Αλιβέρι και στις 11 Ιανουαρίου ενώθηκε με τα στρατεύματα του Νικολάου Κριεζώτη και Βάσου Μαυροβουνιώτη στις Κουβέλες και με άλλους 500 ντόπιους πολεμιστές υπό τον Βόσση κινήθηκαν μαζί κατά των Τούρκων.

Οι κακές καιρικές συνθήκες όμως και η κακή συνεννόηση των δύο οπλαρχηγών έφερε σε τρομερά δύσκολη θέση τον Ηλία Μαυρομιχάλη ο οποίος αναγκάστηκε με επτά Μανιάτες να οχυρωθεί σ' έναν άστεγο μύλο, το λεγόμενο Κοκκινόμυλο.

Να πώς περιγράφει ο Φιλήμων την ηρωική αντίσταση των επτά Μανιατών και το ένδοξο τέλος του Ηλία Μαυρομιχάλη:

"Ο Ηλίας...μετά μόνον επτά οπισθοβατών εισέρχεται εντός τινος ανεμομύλου ερειπωμένου και επί του λόφου κειμένου πλησίον των Στύρων,oνομάζεται ούτος Κοκκινόμυλος.

Ενταύθα παρίσταται η τελευταία του δράματος πράξις.

Ο Ομέρ-Βελης (δηλ. ο Ομέρ Μπεής) ορμά αθρόος κατά των εγκλείστων, όπως λάβει τούτους αναρπάστους και τούτο μη δυνηθείς πολιορκεί αυτούς πανταχόθεν διά πυκνού στίφους.

Η στιγμή επέστη ,μετά δίωρον έτι αντίστασιν.

Αι πυριτιδοβολαί εξηντλήθησαν.

Ο Ηλίας σύρει το ξιφος, ίνα μη συλληφθή αιχμάλωτος.

Εξορμά ίνα διασχίση τούς εχθρούς και πίπτει νεκρός.

Το ίδιον έδωκαν ηρωϊκόν τέλος και οι ανυποχώρητοι απ' αυτού Λάκωνες, ενός ή δύο διασωθέντων.

Ο Ομέρ Βελής εκέρδισεν ούτω την λαμπροτέραν νίκην..".

Ο Άγγλος Ιστορικός Γκόρντον γράφει:

"Οι Τουρκοι αναγνωρίσαντες τον Ηλίαν Μαυρομιχάλην προσπάθησαν να τον συλλάβουν (κατά την έξοδο από τον μύλο) ζωντανόν, αλλ'ουτος εβύθισε το εγχειρίδιόν του εις το στήθος του και ηυτοκτόνησε".

Και ο επίσης Άγγλος Ιστορικός Άλιζον Φίλλιπς γράφει:

"Ο θάνατός του ήτο το πρώτον πλήγμα της Επαναστάσεως κατά το έτος τούτο (1822) και επροξένησε μεγάλην λύπην, διότι προς τη ανδρεια, η οποία ήτο συνήθης παρά τοις αρχηγοίς της Επαναστάσεως, εκοσμείτο (ο Ηλίας Μαυρομιχάλης) υπό αφιλοκερδους φιλοπατρίας, ήτις δεν ήτο τόσον κοινή".

Όταν μαθεύτηκε ο ηρωικός θάνατος του Ηλία Μαυρομιχάλη στην έδρα της Πελοποννησιακής Γερουσίας (στην Ακροκόρινθο) ο Πρόεδρος αυτής Δημ.Υψηλάντης θέλησε να την ανακοινώσει με τρόπο περιφραστικό στον Πετρόμπεη, ο οποίος ήταν Αντιπρόεδρος της Γερουσίας και ο οποίος, αφού άκουσε με ψυχραιμία το θλιβερό συμβάν, είπε στον Δημήτριο Υψηλάντη: "Μη με λυπάσαι. Έκαμα γιο στρατιώτη, ο οποίος επλήρωσε το χρέος του προς την Πατρίδα!".

Ο Ιστορικός Φιλήμων αναφέρει, ότι ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης έλεγε "πως μόνο ο Ηλίας ηδύνατο να διαφιλονικήση ποτέ τη στρατιωτική ηγεσία της Πελοποννήσου".

Η γυναίκα του Ηλία Μαυρομιχάλη μαθαίνει το θάνατο του ανδρός της στα Στύρα της Ευβοίας.

Ζητάει να της φέρουν την πάλλα (σπαθί) του σκοτωμένου.

Την βάζει στην κούνια του νεογέννητου παιδιού της και το νανουρίζει να μεγαλώσει για να εκδικηθή τον πατέρα του.

ΠΗΓΗ: http://www.sansimera.gr