ΕΙΝΑΙ ΑΜΕΣΗ ΑΝΑΓΚΗ ΝΑ ΚΑΤΑΦΥΓΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Η ΑΔΙΑΣΠΑΣΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΤΗΣ ΦΥΛΗΣ ΜΑΣ

Ο λαός μας αποτελεί μια αδιάσπαστη συνέχεια μιας μεγάλης πνευματικής παράδοσης, η οποία δεν διακόπηκε ούτε κατά τις πιο σκοτεινές περιόδους της ιστορίας μας. Έτσι δεν είναι καθόλου επιτρεπτό να την απεμπολεί κανένας ή να μην την προσέχει.

Ο λαός μας έδειξε μια όντως αξιοθαύμαστη ικανότητα και δύναμη πίστης στο να διατηρήσει τη συλλογική του και την εθνική του υπόσταση και ενότητα κάτω από τις πιο δυσμενείς, από τις πιο θλιβερές συνθήκες. Παρότι η χώρα μας κατεπατήθει κατά καιρούς από του Ρωμαίους, τους Βησιγότθους, τους Σταυροφόρους, τους Τούρκους, τους Βουλγάρους, τους Γερμανούς, ωστόσο κράτησε την παράδοσή της ψηλά. Η Παράδοση είναι η μνήμη του παρελθόντος. Για τα Έθνη θύμηση είναι η παράδοση, που όταν καταστεί καλά συνειδητή καλείται ιστορία του Έθνους. Όποιος λαός λησμονεί την παράδοση, την ιστορία του, αυτή που είναι η μνήμη του Έθνους του, αυτός μοιάζει με άτομο που χάνει την μνήμη του.

Η παιδεία μας όταν αυτή λειτουργεί μέσ; στη σωστή της έννοια και ύπαρξή της, μπορεί να αποδεσμεύσει μεγάλες δυνάμεις, όταν φυσικά πάρει τη σωστή θέση της απέναντι στην παράδοση. Σε μας δυστυχώς τα τελευταία χρόνια παρατηρείται, είτε από αμάθεια είτε από "σνομπισμό" είτε από προπαγανδιστική σκοπιμότητα θλιβερών ιδεολογημάτων η έννοια "παράδοση" να ταυτίζεται εκ προοιμίου και κατά πανομοιότυπο τρόπο με την έννοια "αντίδραση", με την οποία και την ταυτίζουμε ως "οπισθοδρόμηση". Έπειτα πάλι, εκτός από σκοπιμότητες που αναφέραμε διακρίνει κανένας ένα έκδηλο ρεύμα ξενομανίας. Είναι ένας κίνδυνος του πολιτισμού μας, όταν το αντίκρισμα και το πλησίασμα του ξένου πνεύματος καταντά ξενομανία, αρρώστια. Από το ξένο πνεύμα μπορούμε να πάρουμε ό,τι ανταποκρίνεται στο δικό μας πνεύμα, ό,τι μπορεί να μεταφυτευθεί στο δικό μας κλίμα. Τα τελευταία χρόνια κατά τον πιο ανεξέλεγκτο τρόπο δεχόμαστε το ξένο πνεύμα αταίριαστο στην ιδιοσυγκρασία μας και στον πολιτισμό μας, στην ίδια την ψυχοσύνθεσή μας. Και αυτό γίνεται κατά τον πιο απερίσκεπτο τρόπο και από φόβο μήπως θεωρηθούμε ως καθυστερημένοι και εκστασιαζόμαστε από κάθε αηδή νεωτερισμό ή με την χρήση ξένων λέξεων ή φράσεων για να φαινόμαστε κάτι.

Έχουμε ανάγκη, και μεγάλη ανάγκη, της πνευματικής παράδοσης. Ένας λαός ζει κυρίως και προοδεύει από τον πνευματικό του πολιτισμό. Σε λαό που το πνεύμα δεν είναι δυνατό, αυτός δεν μπορεί προοδεύσει, αλλά ούτε και να επιζήσει. Δυστυχώς παραμελήσαμε σε μεγάλο βαθμό και παραμελούμε προπαντός σήμερα, ως τον αφανισμό, το πνευματικό στοιχείο, το πνεύμα.  Εκείνο που ανακαλύπτει καθένας με μεγάλη του λύπη σε ό,τι αφορά το πνεύμα που αναφέραμε είναι πως, αφού εγκαταλείψαμε ως την περιφρόνηση την πνευματική πλευρά της παράδοσης, εμείς κρατήσαμε και καλλιεργήσαμε την αρνητική πλευρά. Και αυτό δεν μπορεί να το αρνηθεί κανένας, ότι επιζούμε με όλα τα ελαττώματα και όχι με τα προτερήματα των προγόνων μας. Είναι εθνική ανάγκη να συνειδητοποιήσουμε ότι πρέπει να φροντίσουμε να ανανεώσουμε την παράδοση με τον σωστό τρόπο, γιατί ανανεώνοντας την παράδοσή μας ανανεώνουμε την ταυτότητά μας ως Έλληνες. Αυτής της ανανεώσεως έχουμε σήμερα κυρίως μεγάλη ανάγκη. Είναι μια ανάγκη βιολογική, σήμερα περισσότερο από ποτέ, γιατί φαίνεται να μας αμφισβητούν σήμερα την ύπαρξή μας, ακόμα και στον χώρο μας. Σήμερα λοιπόν υπάρχει ένας πρόσθετος λόγος να εκτιμήσουμε, να αξιολογήσουμε και να καλλιεργήσουμε την παράδοση. "Αυτός ο πολύπαθος λαός, η πολύπαθη ρωμιοσύνη, όπως μας λέγει ο Παλαμάς, είναι μια παρουσία ακατάλυτη", που είμαστε υποχρεωμένοι να τη λογαριάσουμε, όπως πρέπει και ταιριάζει, και μάλιστα πολύ.

Δυστυχώς, όπως ειπώθηκε άλλοτε και είναι αυτό εξαιρετικά επίκαιρο σήμερα, "δεν κατορθώσαμε ποτέ να γίνουμε ένας άνθρωπος σε μια κοινή προσπάθεια, για να ευδοκιμήσει και η προσπάθεια αυτή. Πάντα υπάρχουν χάσματα μεγάλα και μέσα σε αυτά τα χάσματα εμείς είμαστε που κατρακυλάμε"(Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος). Κι αυτό είναι το θλιβερό για μας, έχουμε το προνόμιο να ανήκουμε σε έναν λαό με πολύ μακρά παράδοση, παραμελήσαμε αυτό το προνόμιό μας σε τέτοιο σημείο, που εγκαταλείψαμε το θετικό πνεύμα και το ύψος της πνευματικής παράδοσης και κρατήσαμε, ας το ξαναπούμε, τα αρνητικά στοιχεία, αυτά που αναφάνησαν σε εποχές παρακμής και κατάπτωσης. 

Η παραδοσιακή μνήμη είναι φυσικά και ιστορική μνήμη, μνήμη του παρελθόντος, αυτή είναι απαραίτητο και ζωτικό στοιχείο για την πορεία και του ατόμου και του έθνους. Και παραδοσιακή, ιστορική μνήμη θα πει όσον το δυνατόν καθαρή συνείδηση του νοήματος του έργου των "πατέρων" μας, λέει ο αείμνηστος Β. Τατάκης, συνείδηση που να γίνεται οδηγητική φωνή στον βηματισμό του παρόντος. Μ' αυτό το νόημα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε την παράδοση και να την ανανεώσουμε. Σήμερα έχουμε μεγάλη ανάγκη αυτής.

ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΟΡΑΜΑΤΑ

Οράματα πια σε μας δεν υπάρχουν. Κυριαρχεί η απάθεια, η αδιαφορία, η αδράνεια σκέψης με μια ιδιοτέλεια που φτάνει στα ύψη. Κατάσταση την οποία τότε μόνον θα μπορέσουμε να την υπερνικήσουμε, αν υποστούμε μια ψυχρολουσία εθνικής αφύπνισης. Την εθνική αφύπνιση την έχουμε μεγάλη ανάγκη. Αυτήν όμως δεν την αφήνει να υπάρξει ο ωμός ατομικισμός μας, η αλλοτρίωσή μας κατάσταση παραθρεμμένη σήμερα από την ευμάρειά μας. 

Σαν απόρροια της αποστροφής μας προς την παράδοση και την ιστορία μας έρχεται η σημερινή κατάστασή μας, σε ό,τι αφορά στην εξωτερική πολιτική των κυβερνήσεών μας, πολιτική που δεν καθορίζεται ως εθνική στρατηγική, παρά παίρνει κατεύθυνση και δρόμο, δηλαδή στρέφεται και καθορίζεται ως εσωτερική κομματική και ψηφοθηρική κατανάλωση, ως ευτελισμένη μόνο μορφή. Μια πολιτική που δεν έχει μέσα της ούτε ίχνος ιστορικής παράδοσης και εθνικής οντότητας. Έτσι αυτή η πολιτική αιωρείται έξω από κάθε είδος πραγματικότητας και εθνικής ιστορικής παράδοσης.

Η παράδοση και το κοινό συμφέρον, το συνολικό εθνικό συμφέρον και καλό, είναι ο πιο ασφαλής δεσμός των πολιτών, μας λέει ο Θουκυδίδης. Εκείνο που παρατηρεί κανένας σε μας, και το οποίο αντιτίθεται στην ιστορική παράδοσή μας είναι εθνικά θανάσιμο, είναι η απάθεια, ας το ξανατονίσουμε, των πολιτών έναντι του συνολικού εθνικού καλού και συμφέροντος: Η μεγάλη φροντίδα του ατόμου στραμμένη προς το ατομικό συμφέρον και μόνον. Ένα αθλιότατο ελάττωμά μας, που το καταδίκασε η παράδοσή μας και η ιστορία μας. Μια τάση που την καταπολέμησε, σε εποχή κατάπτωσης της πολιτείας, ο Σόλων με νόμο, όταν έβαζε τα θεμέλια της δημοκρατίας. (Πλουτάρχου "Σόλων" 20).

Βρισκόμαστε σε κρίσιμους καιρούς. Το Έθνος πρέπει να επιστρατεύσει όλες τις ψυχικές και ηθικές δυνάμεις της φυλής μας, αυτές που βρίσκονται μέσα στην παράδοση και στην ιστορία μας, που εμείς τα τελευταία κυρίως χρόνια όχι μόνο παύσαμε να τις διδάσκουμε στους νέους, παρά τις παραμερίσαμε περιφρονητικά. Απομυθοποιήσαμε τα πάντα. Σε παλιότερες εποχές η ζωή του ανθρώπου ήταν κατά συνειδητό και ασυνείδητο τρόπο ένας συνεχής διάλογος με την παράδοση. Οι άνθρωποι δεν αρνούνταν την παράδοση, την αντιλαμβάνονταν σαν μια δύναμη. Σήμερα ο διάλογος του ανθρώπου με την παράδοση έχει διακοπεί. Όπως διαπιστώνεται, κάθε στιγμή και κάθε μέρα, τουλάχιστον οι νέοι άνθρωποι στέκονται τελείως ασυγκίνητοι όταν τους μιλάς για παράδοση, και σε μυκτηρίζουν (περιγελούν). Το πνεύμα που κυριαρχεί στον τόπο μας αρνείται τελείως την παράδοση, καθώς και τις ψυχικές και ηθικές δυνάμεις της. Η άρνηση της παράδοσης μας οδηγεί σε στραβές κατευθύνσεις στην εθνική ζωή μας, μας κατευθύνει στο κενό, στην δημιουργία μιας ζωής άμορφης και αθεμελίωτης.

Υπάρχουν αρκετοί ανόητοι, που όταν μιλά κανένας για παράδοση, αποφαίνονται πως η παράδοση είναι κάτι αντιδημοκρατικό. Δεν μπορούμε να σκεφτούμε το πόσο θα ωφελούμασταν π.χ. σήμερα, αν οι φορείς της πολιτικής του τόπου μας ενστερνίζονταν την πνευματική, πολιτική παράδοση των προγόνων μας, η οποία στέκεται ζωντανή έως σήμερα. Δηλαδή αν ενστερνιζόμασταν σήμερα τον υπερήφανο και υψηλού ήθους και έθους λόγο του Αριστείδη, μόλις είχε επιστρέψει από την άδικη εξορία του, προς τον κομματικό του αντίπαλο Θεμιστοκλή: "εμείς πρέπει να αντιμαχόμαστε και σε άλλες περιστάσεις και προπάντων τώρα στο ποιός θα κάνει μεγαλύτερο καλό στην πατρίδα". (Ηρόδοτος  Η. 79). Εμείς δυστυχώς σε πολλές δύσκολες και εθνικά κρίσιμες περιστάσεις της χώρας μας, κάνουμε σαν φορείς της πολιτικής και πολίτες, το αντίθετο κατά συνειδητό ή και ασυνείδητο τρόπο. Τίποτε δεν παραδειγματίζει από την ιστορία μας, διότι την παραμερίσαμε ουσιαστικά, με θλιβερές εθνικές ζημιές, όπως και την παράδοσή μας, που την κατέπνιξε ο καταναλωτισμός, την απογύμνωσε η απληστία και την κατάθλιψε η κερδολαγνεία και τα παρόμοια.